Historia
Nie ma pewności kiedy zbudowany został kościół w St Ishmaels. Po odrzuceniu skrajnych datacji bezpiecznie będzie przyjąć, iż wzniesiony został w XIII wieku, w okresie przejściowym między romanizmem a gotykiem. W XV wieku był powiększany o południową kaplicę oraz kruchtę. Bliżej nieznane prace budowlane prowadzono w 1660 roku, natomiast wiktoriańską renowację przeprowadzono w 1853 roku i ponownie w 1884 roku.
Architektura
Kościół wzniesiony został poniżej wsi, w niewielkiej dolinie z przepływającym strumieniem, w niedalekiej odległości od zatoki Milford. Pod koniec średniowiecza uzyskał on dość urozmaicony układ przestrzenny, składający się z najstarszej nawy na planie wydłużonego prostokąta, do której dobudowano od wschodu węższe i krótsze prezbiterium, także wzniesione na planie prostokąta. Do wschodniej części nawy od północy i południa przystawiono kaplice, z których każda w typowy dla regionu Pembrokeshire sposób połączona została ukośnym przejściem z prezbiterium. Kaplica północna otrzymała dużo większe rozmiary niż późniejsza kaplica południowa. Ostatnim elementem była kruchta dostawiona przed południowym wejściem do nawy.
Wewnątrz kościoła nawa połączona została z małym prezbiterium wąską arkadą tęczy o bardzo ostrym zamknięciu. Była ona gładka, podobnie jak półkoliście zamknięta arkada łącząca kaplicę północną z nawą. Zarówno prezbiterium jak i nawę przykryto otwartą więźbą dachową.
Stan obecny
Kościół zachował układ przestrzenny z okresu średniowiecza, lecz niestety duża część jego detali architektonicznych (zwłaszcza okna i portale wejściowe) została wymieniona w okresie nowożytnym. Dodatkiem XIX-wiecznym jest także ryzalit przy elewacji zachodniej nawy niosący dzwonnicę i przepruty oknem. Oryginalne okno z XV wieku przetrwało jedynie w południowej ścianie prezbiterium, mniejszy pierwotny otwór widoczny jest także w ukośnym przejściu północnym między kaplicą a prezbiterium. Wewnątrz kościoła przetrwała XIII-wieczna chrzcielnica i gotycka przegroda w północnej kaplicy.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of South-West Wales, Malvern 2003.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, VII County of Pembroke, London 1925.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Ishmael A Grade II Listed Building in St. Ishmael’s (Llanisan-yn-Rhos), Pembrokeshire.