Historia
Kościół w St Ishmael po raz pierwszy wspomniany został w źródłach historycznych już w 1115 roku. W tym czasie został przyznany konwentowi benedyktyńskiemu w Kidwelly. Nadanie zostało potwierdzone w 1303 roku, a w 1368 roku prawo mianowania proboszcza (advowson) w St Ihmael uzyskał biskup St Davids. W okresie reformacji prawo to przeszło na angielską Koronę. Na początku XVI wieku budowla została powiększona o wieżę, nadbudowaną na południowej kruchcie. Według tradycji została ona uszkodzona w trakcie burzy i pozostała już później obniżona. W latach 1859-1860 kościół przeszedł gruntowną renowację w trakcie której wymieniono okna, dachy i wewnętrzne wyposażenie, a południową kaplicę zamieniono w zakrystię.
Architektura
Średniowieczny kościół składał się z prostokątnej w planie trójprzęsłowej nawy i niewyodrębnionego zewnętrznie, dwuprzęsłowego prezbiterium po stronie wschodniej, prawdopodobnie będącego efektem rozbudowy XII-wiecznej salowej świątyni z XIII wieku. W XIV wieku dobudowana została od południowej strony kruchta o wymiarach 4,1 x 4,1 metra, która w XVI wieku po nadbudowie otrzymała wysoką formę, zbliżoną do wieży. W XIV lub XV wieku powstała nawa północna. Wzniesiono ją w tym samym kształcie i o zbliżonych wymiarach co nawę główną i prezbiterium (była minimalnie krótsza i nieco węższa) oraz zwieńczono osobnym, dwuspadowym dachem. Po stronie południowej XIV-wieczne pojedyncze ramię transeptu (a właściwie kaplicę boczną) skomunikowano z prezbiterium ukośnym przejściem (skew passage).
Stan obecny
Kościół posiada dziś niewielkie rozmiary, ale dość ciekawy układ będący następstwem kilkukrotnej rozbudowy prowadzonej w średniowieczu. Charakterystyczna i nietypowa jest zwłaszcza wieżowa kruchta. Zmiany nowożytne doprowadziły do podparcia elewacji zachodniej nawy dwoma przyporami, wstawienia komina do wschodniej ściany kaplicy południowej, wymiany więźby dachowej oraz niestety wymiany wszystkich ościeży okiennych.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of South-West Wales, Malvern 2003.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, V County of Carmarthen, London 1917.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Ishmael A Grade II Listed Building in St. Ishmael (Llanismel), Carmarthenshire.
Strona internetowa coflein.gov.uk, St Ishmael’s; St Ismael’s Church, St Ishmael’s.