Historia
Gotycki kościół w Rhossili został wzniesiony w XIV wieku, przy czym zastąpił on wcześniejszą budowlę sakralną z XII stulecia, którą zasypał w trakcie wielkiego sztormu piach nadbrzeżnych wydm. Prawo patronatu nad kościołem przekazane zostało przez Williama de Turberville zakonowi joannitów, a po kasacji zakonu w Anglii przez Henryka VIII, przeszło na Koronę. Kościół został odnowiony w drugiej połowie XIX wieku, w trakcie wiktoriańskiej restauracji.
Architektura
Gotycki kościół zbudowany został w jednym z najwyższych punktów terenu niewielkiego półwyspu, którego stoki opadały ku wybrzeżu na zachodzie i północy, a na wschodzie pięły się ku wzgórzu Rhossili Down. Utworzony został z prostokątnej w planie, bardzo mocno wydłużonej nawy i węższego oraz krótszego, prostokątnego prezbiterium po stronie wschodniej. Od strony zachodniej umieszczono czworoboczną wieżę, dostawioną wtórnie, jako iż zasłoniła zachodnie okno.
Oświetlenie kościoła pierwotnie zapewniały nieduże okna o trójlistnych zwieńczeniach i szerokich wewnętrznych rozglifieniach. Nietypowo okna takie umieszczono nie tylko od południa, ale i w północnej ścianie prezbiterium. Największe i najbardziej ozdobne okno zapewne znajdowało się w ścianie wschodniej, przez którą promienie słoneczne padały na główny ołtarz. Nie licząc szczelinowych otworów wieży, najmniejsze okno utworzono blisko poziomu gruntu w zachodniej części południowej ściany prezbiterium. Prawdopodobnie było to tzw. okno trędowatych, przeznaczone dla wiernych którzy nie mieli pozwolenia na przebywanie we wnętrzu.
Wejście do nawy wiodło od południa, poprzez wspaniały romański portal, najpewniej pochodzący jeszcze ze starszej świątyni, gdzie mógł służyć jako arkada tęczy, choć w bliżej nieznanym okresie na jednym z jego kapiteli umieszczono tarczę zegara słonecznego. Wewnętrzna archiwolta portalu ozdobiona została profilowanym motywem w jodełkę, osadzonym na parze przyściennych kolumn z kostkowymi kapitelami pokrytymi motywami roślinnymi. Zewnętrzna archiwolta, udekorowana czterolistnymi kwiatami, umieszczona została na dwóch wspornikach o formie ludzkich głów.
Stan obecny
Kościół posiada dziś średniowieczne mury obwodowe nawy, prezbiterium i wieży. Kruchta po stronie południowej jest już dodatkiem nowożytnym, ale w jej wnętrzu skrywa się jeden z najpiękniejszych w regionie Gower romańskich portali. Pierwotne okna zachowały się w północnej i południowej ścianie prezbiterium, natomiast pozostałe są efektem XIX-wiecznych przekształceń. Nowożytną formę ma również obecne zwieńczenie wieży.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Davis P.R., Lloyd-Fern S., Lost churches of Wales & the Marches, Wolfeboro Falls 1991.
Gregor G., Toft L., The churches and chapels of Gower, Swansea 2007.
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.