Historia
Grobowiec w Rhoslan, zwany także Cefn Isaf, powstał w okresie neolitu, około 4400 – 2900 roku p.n.e. Konstrukcje tego typu były wykorzystywane przez wczesnorolnicze społeczności, jako zbiorowe miejsca pochówku i być może ceremonii religijnych. Schyłek użytkowania megalitycznych grobowców nastąpił około 2500 roku p.n.e. Podczas nadchodzącej epoki brązu, do około 1500 roku p.n.e. w Brytanii większe znaczenie zaczęły zyskiwać inne metody pochówku, między innymi związane z kamiennymi kręgami.
Architektura
Komora grobowa utworzona została z co najmniej czterech, a najpewniej większej ilości ustawionych pionowo dłuższymi bokami kamieni, podtrzymujących największy głaz pełniący rolę stropu. Mierząc 2,4 metra wzdłuż swojej osi od północnego – wschodu na południowy – zachód i 1,8 metra szerokości na północno – wschodnim krańcu, pierwotnie dostępna był od strony północnej. Umieszczone tam wejście miało 0,7 metra szerokości i 4,9 metra długości. Miało być przykryte dwoma kamiennymi płytami, z których zewnętrzna spoczywała na czterech kamieniach, a druga na trzech kamieniach i jednym kamieniem z pierwszej czwórki. Wewnętrzna wysokość komory wyniosła 1,1 metra. Jako zadaszenie wybrano kamień z płaskim spodem o maksymalnej grubości 1 metra, w planie z grubsza prostokątnym, o długości 3,5 i szerokości 2,75 metra. Cała komora pierwotnie pokryta była kopcem ziemi lub kamieni (cairn) o nieznanym kształcie.
Stan obecny
Do czasów współczesnych zachowała się jedynie komora grobowa wraz z okazałym kamieniem stropowym o oderwanym narożniku południowym. Spośród podtrzymujących go mniejszych kamieni jeden został usunięty przed 1869 rokiem, kolejny pękł, a wschodni w 1863 roku przewrócił się (w trakcie renowacji został przywrócony do pierwotnej pozycji), przez co komora jest dziś otwarta na południowy – wschód. Nie zachowały się kamienie zadaszenia północnego wejścia, a spośród kamieni tworzących jego ściany widoczne są tylko cztery głazy z dawnych siedmiu. Kamienno – ziemny kopiec uległ prawie całkowitemu rozproszeniu.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Castleden R., Neolithic Britain: New Stone Age sites of England, Scotland and Wales, London 1992.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Caernarvonshire, volume II: central, the Cantref of Arfon and the Commote of Eifionydd, London 1960.