Historia
Kościół w pobliskim Kenfig istniał od czasów normańskich, lecz w związku z nawiewaniem piachu z nadbrzeżnych wydm, pod koniec XIV wieku w głębi lądu musiała zostać wzniesiona nowa świątynia. Do jej konstrukcji wykorzystano materiały z wcześniejszej budowli, być może też prace z piętnastego wieku powiększyły znacznie mniejszy i wcześniejszy budynek stojący w Pyle, gdyż ściana południowa nawy wykazuje różnice w murowaniu na wysokości 1,5 metra, podobnie odmienne są również kamienie w prezbiterium, sugerujące różne kampanie budowlane. Według daty umieszczonej na dachu nowego kościoła, został on ukończony w 1471 roku. W 1877 roku został gruntownie odnowiony, a po raz kolejny odrestaurowany w 1891.
Architektura
Kościół utworzony został z długiej, prostokątnej w planie nawy i węższego oraz krótszego, prostokątnego prezbiterium po stronie wschodniej. Stronę zachodnią kościoła zamknęła czworoboczna, trójpiętrowa wieża, zwieńczona przedpiersiem osadzonym na wspornikach i krenelażem, zaś przy południowym wejściu do nawy zbudowana została kruchta. W południowej elewacji wieży w płytkim wykuszu umieszczono klatkę schodową, samą zaś wieżę przedzielono gzymsem kordonowym i cokołowym. Okna kościoła otrzymały formy późnogotyckie, bardzo różnorodne: jedno, dwu i trójdzielne, ostrołukowe z maswerkami lub o prostokątnych obramowaniach wypełnione pięcioliśćmi.
Stan obecny
Kościół jest dziś jednym z najlepiej zachowanych późnogotyckich budynków sakralnych w regionie Glamorgan. W nawie przetrwała oryginalna piętnastowieczna więźba dachowa, w większości oryginalne są także okienne ościeża. Wewnątrz kościoła znajduje się ośmioboczna chrzcielnica z XV/XVI wieku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St James, Pyle with Kenfig A Grade I Listed Building in Pyle, Bridgend.