Historia
Kościół św. Marii w Pembroke został wzniesiony na początku XIII wieku. W połowie XIV wieku został powiększony o nawę północną i wieżę. Według lokalnej tradycji król Henryk VII, który urodził się na pobliskim zamku Pembroke, został ochrzczony w kościele św. Marii, jednak nie ma na to dowodów. Pod koniec XIX wieku budynek popadł w zaniedbanie. Jego renowację przeprowadzono w latach 1869-1882 i na początku XX wieku.
Architektura
Kościół pierwotnie składał się z prostokątnej nawy i prezbiterium o zbliżonej szerokości po wschodniej stronie. Wieża z około 1350 roku umieszczona została nietypowo po północnej stronie prezbiterium. Zwieńczona została typowym dla walijskich kościołów przedpiersiem osadzonym na wspornikach i krenelażem. Otrzymała także narożną wieżyczkę z klatką schodową i sklepione żebrowo pomieszczenie w przyziemiu. Wraz z nią wzniesiona została nawa północna, ułożona równolegle do starszej naw głównej. Wewnątrz obie te części połączono czterema arkadami, opartymi na masywnych czworobocznych filarach wykrojonych ze starszej ściany północnej. Pierwotne wejście do kościoła prowadziło przez południową stronę nawy, gdzie umieszczona była podsklepiona kruchta z bocznymi ławami w środku. Obok niej, po wschodniej stronie wybudowana została kaplica o nieznanej datacji (opisywana niekiedy jako południowe ramię transeptu).
Stan obecny
Kościół Marii Panny obok zamku i pozostałości obwarowań miejskich jest dziś najcenniejszym zabytkiem średniowiecznego miasta Pembroke. Jego kruchta zachodnia prawdopodobnie jest już dodatkiem nowożytnym, podobnie jak zewnętrzna część przedłużonej kruchty południowej, którą przekształcono w zakrystię. Dwa oryginalne okna znajdują się w południowej części kościoła, reszta została zmodernizowana w XIX wieku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of South-West Wales, Malvern 2003.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, VII County of Pembroke, London 1925.
Strona internetowa coflein.gov.uk, St Mary the Virgin’s Church, Pembroke.
Strona internetowa wikipedia.org, St Mary’s Church, Pembroke.