Historia
Obecny kościół w Llanrhidian został zbudowany w XIII wieku przez zakon joannitów, według tradycji na miejscu wcześniejszej świątyni z VI wieku, założonej przez świętego Rhidiana. Prawdopodobnie w XIV wieku zostało dobudowane prezbiterium i wieża, której niezwykle masywna konstrukcja sugeruje także pełnienie funkcji obronnych. W połowie XIX wieku kościół znajdował się w złym stanie, w wyniku czego w latach 1856-1858 przeprowadzono renowację i gruntowną przebudowę nawy, a następnie prezbiterium.
Architektura
Kościół u schyłku średniowiecza składał się z szerokiej prostokątnej nawy oraz węższego i krótszego, także czworobocznego prezbiterium od strony wschodniej. Po zachodniej stronie dobudowana została masywna i wysoka wieża, zwieńczona typowym dla późnośredniowiecznych wież walijskich kościołów farnych przedpiersiem na wspornikach i krenelażem. W południowo – wschodniej części więżę wyposażono w ryzalitową wieżyczkę komunikacyjną, a na jej szczycie umieszczono wielki kamień zwany Łożem Parsona (Parson’s Bed), który służył jako podstawa dla ogniska, do sygnalizacji ostrzegającej mieszkańców przed zagrożeniem ze strony lądu lub morza. Południowe wejście do nawy poprzedzone zostało kruchtą. Druga kruchta, umieszczona w przyziemiu wieży, została podsklepiona i otwarta na nawę arkadą.
Stan obecny
Oryginalne okna kościoła zachowały się w południowej i wschodniej ścianie prezbiterium, pozostałe natomiast zostały przekształcone w czasie nowożytnej renowacji. W jej trakcie gruntownie przemurowano także nawę, kruchtę i zakrystię. W kruchcie która przylega do południowej ściany nawy znajduje się ciekawy, rzeźbiony „kamień trędowatych” (leper stone). Jest to prostokątny blok z wapienia o długości około 2 metrów, z wyrzeźbionymi dwoma ludzkimi twarzami otoczonymi dziwnymi i groteskowymi przedstawieniami zwierząt. Mógł on stanowić część grobowca wikinga.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Parish Church of St Rhidian and St Illtyd A Grade II Listed Building in Llanrhidian, Swansea.