Llangovan – kościół św Gowana

Historia

   Kościół w Llangovan prawdopodobnie zbudowany został na przełomie XII i XIII wieku, w czasach Henrego, biskupa Llandaff pełniącego urząd w okresie 1193 – 1218. W XIV i XV wieku wymieniono część detali architektonicznych na gotyckie i późnogotyckie oraz przypuszczalnie pod koniec średniowiecza wniesiono wieżyczkę nad nawą. W 1625 roku niejaki John Jenkin z Llangovan pozostawił w testamencie fundusze na wzniesienie kruchty, którą niedługo później dobudowano. Pod koniec XIX wieku przeprowadzono renowację kościoła, w trakcie której dostawiono zakrystię.

Architektura

   Kościół otrzymał bardzo długi i jednocześnie wąski, jednonawowy korpus, połączony na wschodzie z węższym i krótszym prezbiterium na rzucie prostokąta. Obie te części przykryte zostały osobnymi dachami dwuspadowymi. Ta stosunkowo prosta budowla prawdopodobnie w XV wieku powiększona została o czworoboczną dzwonnicę wtopioną w zachodnią część nawy i przykrytą dwuspadowym dachem.
   Wczesnogotycki kościół pierwotnie oświetlały bardzo wąskie, prawie szczelinowe okna lancetowate. W XIV wieku część z nich wymieniono na szersze i wyższe okna ze zwieńczeniami w formie trójliści, wstawiono także duże, ostrołucznie zamknięte okno we wschodnią ścianę prezbiterium, gdzie oświetlać miało ołtarz. W XV stuleciu wraz ze zmianą mody po raz kolejny wymieniono część okien, tym razem instalując duże, dwudzielne i trójdzielne okna ze zwieńczeniami prześwitów w formie oślich grzbietów.
   Wejście do kościoła prowadziło przez portal umieszczony w zachodniej części ściany południowej nawy (od XVII wieku poprzedzony kruchtą). Drugi profilowany portal umieszczono w ścianie zachodniej nawy. Najpewniej został on przekształcony w trakcie budowy dzwonnicy, lecz musiał funkcjonować wcześniej, jako że obok w ścianie umieszczona została mała kropielnica. Wewnątrz nawę od prezbiterium oddzielono wąską arkadą tęczy, od XV wieku musiało także przegradzać je lektorium z górną galerią, dostępną za pomocą spiralnej klatki schodowej osadzonej w murze północnym.

Stan obecny

   Kościół pomimo przekształceń nowożytnych przetrwał w dość dobrym stanie. Sąsiaduje z nim XIX-wieczna zakrystia oraz XVII-wieczna kruchta, choć ta ostatnia stylistycznie nie odbiega od formy średniowiecznego kościoła. W murach zabytku przetrwały oryginalne okna z XII/XIII wieku (północne i południowe w nawie), oraz okna gotyckie (południowe w nawie i prezbiterium).  Obecnie kościół jest własnością organizacji zajmującej się ochroną nietoperzy (Vincent Wildlife Trust), które mają w nim swoje legowiska, przez co zwiedzanie wnętrza zabytku możliwe jest jedynie w miesiącach zimowych.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Govan A Grade II* Listed Building in Raglan, Monmouthshire.