Historia
Najwcześniejsza pisemna wzmianka o walijskim zamku Cymer pojawiła się w 1116 roku i była równocześnie najstarszą wzmianką o zamku wzniesionym przez rodowitych Walijczyków, jaką można obecnie zidentyfikować. Miał on wówczas zostać wzniesiony przez Uchdryda ap Edwina, który dostał okoliczne ziemie od księcia Powys, Cadwgana ap Bleddyna. Gdy książę zmarł w 1116 roku Uchdryd bez zezwolenia wzniósł zamek, lecz jeszcze w tym samym roku następcy Cadwgana wysłali do Cymer wojska, które przepędziły fundatora z zamku, a jego budowlę spaliły. Po tym wydarzeniu zamek najpewniej nie został już nigdy odbudowany, dopiero w XVI wieku na szczycie kopca wzniesiono kamienną budowlę mieszkalną.
Architektura
Zamek przypuszczalnie został wzniesiony z drewna na półokrągłym, ziemnym kopcu o średnicy około 13 metrów i dzisiejszej wysokości dochodzącej do 4,5 metra. Nie zachowały się ślady po fosie ani rowie obronnym, ale całość znajdowała się na naturalnym wywyższeniu terenu o wymiarach około 46 x 40 metrów. Na wzgórzu w późniejszym okresie wzniesiono budynek o wymiarach 6,7 na 7,5 metra z murami o grubości około 1 metra, umieszczonymi ponad piwnicą o masywnych fundamentach. Ponad nią budowla posiadała przynajmniej jeszcze dwie kondygnacje. W południowo – zachodnim narożu znajdował się kominek, a po przeciwnej stronie klatka schodowa. Budowla mogła być wieżą ostrzegawczą z XVI wieku lub domkiem myśliwskim opatów z Cymer.
Stan obecny
Wczesnośredniowieczny zamek nie zachował się do czasów współczesnych. O ile jego lokalizacja została poprawnie ustalona (co nie jest pewne) dziś widoczny jest jedynie kopiec i relikty późniejszej budowli z XVI wieku, w postaci dwóch kamiennych ścian o wysokości dochodzącej współcześnie do około 4 metrów. Wstęp na teren kopca jest wolny, choć znajduje się on na prywatnym terenie. Inne możliwe lokalizacje średniowiecznego zamku to Garthmaelan-bach w bliskiej odległości w dół stoków, gdzie w pobliżu gospodarstwa wiejskiego znajdują się relikty obwałowań, oraz Pentre Farm na krańcu doliny u zbiegu dwóch rzek. W Pentre Farm znajduje się ziemny kopiec, który w trakcie prowadzonych w 1871 roku badań okazał się prehistorycznym kurhanem, ale być może wykorzystanym przez średniowiecznych budowniczych.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Davis P.R., Castles of the Welsh Princes, Talybont 2011.
Davis P.R., Towers of Defiance. The Castles & Fortifications of the Princes of Wales, Talybont 2021.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient Monuments in Wales and Monmouthshire. County of Merioneth, London 1921.