Historia
Według tradycji pierwszą świątynię nad brzegami rzeki Rumney w Llanedeyrn założył w VI wieku święty Edeyrn. W XII wieku Normanowie wznieśli nowy kościół, który uczynili budowlą filialną podległą kościołowi św. Marii w Cardiff. W XII wieku został on uznany za własność opactwa Tewkesbury, jednak został zwrócony biskupom Llandaff w 1236 roku, kiedy to stał się oddzielną parafią. Na przełomie XV i XVI wieku kościół został przebudowany, między innymi wstawiono nowe okna w stylu gotyku wertykalnego i dobudowano wieżę. Wiktoriańską renowację budowli przeprowadzono w 1888 roku.
Architektura
Kościół otrzymał prostokątną w planie, wydłużoną nawy i nieco niższe, także prostokątnego prezbiterium po wschodniej stronie, posiadające tą samą szerokość. Pierwotne okna kościoła były bardzo wąskimi otworami, prawie szczelinowego charakteru. Wejście znajdowało się w zachodniej części ściany południowej. Kolejny portal wejściowy dla księdza znajdował się w południowej ścianie prezbiterium.
Do zachodniej strony kościoła dobudowana została na przełomie XV i XVI wieku czworoboczna wieża, lekko wtopiona w korpus nawy. Umieszczono w niej portal wejściowy po zachodniej stronie i zwieńczono ją przedpiersiem z krenelażem. Po stronie północnej otrzymała niewielki występ w murze mieszczący klatkę schodową. Jeszcze płytszy występ w murze umieszczono po północnej stronie nawy, po to by umieścić wewnątrz schody na galerię lektorium. Lektorium to, w średniowieczu zapewne konstrukcji drewnianej, oddzielało część kościoła przeznaczoną dla świeckich od części kapłańskiej.
Południowe wejście do nawy kościoła w zachodniej partii ściany południowej poprzedzono prawdopodobnie w XIV wieku podsklepioną kruchtą. Część pierwotnych okien kościoła w okresie późnego gotyku przekształcono na duże okna ostrołuczne wypełnione trójdzielnymi maswerkami i okna dwudzielne zwieńczone trójliśćmi.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Church of St Edeyrn. A Grade II Listed Building in Old St. Mellons (Hen Laneirwg), Cardiff.