Historia
Kościół w Llandawke powstał w XIII wieku, nie wiadomo jednak kiedy dokładnie. Uważa się, że zawsze był pod prywatnym patronatem dziedziców z zamku Laugharne. Jeden z nich, sir Guy de Brian, przebudował kościół w XIV wieku. W okresie wiktoriańskim zabytek poddany został gruntownej renowacji.
Architektura
Kościół został wzniesiony z lokalnego czerwonego piaskowca i wapienia, dachy zaś utworzono z łupków. U schyłku średniowiecza składał się z czteroprzęsłowej nawy, trójprzęsłowego prezbiterium, które wzniesiono jako niższe i węższe od nawy, oraz zachodniej czworobocznej wieży. Wieża ta powstawała dwuetapowo, przy czym jej górna, zwężająca się część mogła zostać dobudowana już z XVII wieku. Od strony zachodniej i południowej otrzymała duże ostrołukowe okna, północną ścianę przebito natomiast wąską szczeliną. Po północnej stronie umieszczono także ryzalit mieszczący w grubości muru spiralną klatkę schodową. Wejście do świątyni osadzono po południowej stronie nawy, gdzie umieszczony został ostrołukowy portal. Oświetlenie nawy i prezbiterium zapewniały różnorodne okna: duże dwudzielne, zwieńczone trójliśćmi, osadzone w czworobocznych i ostrołucznych ościeżach oraz mniejsze, dwudzielne, także z trójlistnymi zamknięciami. Zarówno nawę jak i prezbiterium przykryto otwartą więźbą dachową. Przyziemie wieży otwarto na nawę wąską, ostrołuczną arkadą, wąska była także półkolista arkada tęczy łącząca nawę z prezbiterium.
Stan obecny
Malowniczy kościół zachował do dnia dzisiejszego pierwotne mury obwodowe oraz wiele średniowiecznych detali architektonicznych. Po lewej stronie portalu wejściowego znajduje się podwójne, prostokątne okno w stylu gotyku wertykalnego, a po prawej stronie ostrołukowe okno w stylu gotyku dekoracyjnego z nowożytnym maswerkiem. Gotyckie okno znajduje się także w południowej i wschodniej ścianie prezbiterium oraz po stronie północnej nawy i prezbiterium. Wewnątrz prezbiterium znajduje się piscina i wnęka, w której wcześniej znajdował się nagrobek. Po stronie północnej umieszczono XIV-wieczny nagrobek Margaret Marlos, siostrzenicy sir Guya de Briana z zamku Laugharne, niestety pocięty na trzy części przez złodziei. W kościele znajduje się również płyta kamienna z V lub VI wieku z inskrypcjami łacińskimi i ogamicznymi.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of South-West Wales, Malvern 2003.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, V County of Carmarthen, London 1917.
Strona internetowa coflein.gov.uk, St Margaret Marlos Church; St Odoceus church Llandawke.