Kidwelly – miejskie mury obronne

Historia

   Pierwsze drewniano – ziemne obwarowania miejskie powstały zapewne już w XII wieku wraz z budowanym wówczas zamkiem. Najwcześniejsza zgoda na miejskie mury obronne w Kidwelly znana jest z 1280 roku, tak więc przyjmuje się, iż murowane obwarowania powstały na miejscu wcześniejszych drewniano – ziemnych do około 1300 roku, wraz z wielką przebudową zamku prowadzoną przez Patricka de Chaworth. Być może impulsem do ich budowy były zniszczenia poniesione przez Kidwelly w trakcie walk z Walijczykami w 1257 roku.
   W 1308 roku, miasto otrzymało pierwsze przywileje, potwierdzone w 1357 roku. Zawierały one prawo do dwóch targów w tygodniu i jednego w roku wielkiego jarmarku. W ich wyniku miasto zaczęło się szybko rozwijać, choć zabudowa miejska przeniosła się na drugą stronę rzeki w pobliżu opactwa benedyktyńskiego, a obwarowany teren na południe od zamku w XV wieku zaczął się wyludniać. Dodatkowym ciosem był najazd wojsk Owaina Glyndŵra w 1403 roku w trakcie wielkiego walijskiego powstania. W czasie walk miasto spłonęło i prawdopodobnie nigdy się już w pełni po tych zniszczeniach nie podniosło.

Architektura

   Obwarowania miejskie rozciągały się na południowy – zachód od zamku. Biegły od zamkowej bramy południowej, dwukrotnie zakręcały łagodnym łukiem na południowym zachodzie, skąd prowadziły na północ, gdzie po skręcie w kierunku wschodnim docierały do fosy zamkowej, obejmując obszar o wymiarach około 120 x 160 metrów. Grubość muru wynosiła w przyziemiu około 1,6 metra, wysokość nie jest znana. Zwieńczony był krenelażem i posiadały chodnik obrońców w grubości kamiennej części, bez potrzeby poszerzania o drewniany ganek. Mur obronny nie był wzmocniony basztami.
   Do miasta prowadziły dwie bramy: od strony południowo – zachodniej i północnej. W 1530 roku wspominana była jeszcze trzecia brama, której identyfikacja sprawia kłopoty. Prawdopodobnie była to mniejsza furta usytuowana po stronie wschodniej, umożliwiająca wyjście na nadrzeczne tereny i pobliski młyn. W narożniku północno – wschodnim miasto połączone było z zamkiem, dostępnym poprzez ulokowane na niewielkim wzniesieniu przedbramie i okazałą dwubasztową bramę.
   Brama południowa była konstrukcją na planie prostokąta z ostrogami w narożach i bokami przechodzącymi w formę baszt, flankującymi centralnie umieszczony przejazd bramny. Posiadała dwa piętra i zwieńczona była krenelażem. Przejazd bramny posiadał bronę oraz ryglowane zasuwą wrota. Jako że górne piętro na przełomie XV i XVI wieku zostało przekształcone w ratusz, na drugim piętrze przebito duże okna, także od strony zewnętrznej (polnej). Pierwsze piętro posiadało trzy pomieszczenia i ogrzewane było kominkiem. Drugie piętro, zapewne jednoprzestrzenne, (na którym funkcjonował ratusz) także posiadało kominek i niezależne wejście po drewnianych zewnętrznych schodach. Portale prowadziły także na chodnik obronny na murach.

Stan obecny

   Obecnie najlepiej zachowanym fragmentem muru obronnego jest odcinek biegnący na zachód od fosy zamkowej po północnej stronie miasta. Ma około 1,6 metra szerokości i przetrwał do średniej wysokości 2,3 metra. Ponadto przetrwała zrujnowana południowo – zachodnia brama miejska.

pokaż południową bramę miejską na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Kenyon J., Kidwelly Castle, Cardiff 2002.

Kenyon J., The medieval castles of Wales, Cardiff 2010.
Salter M., Medieval walled towns, Malvern 2013.