Historia
Początki parafii w Hawarden sięgały drugiej połowy XII wieku, nie wiadomo jednak nic pewnego o tamtejszym romańskim kościele. Gotycka świątynia wybudowana została około połowy XIV wieku, a w XV stulecia przebudowana w stylistyce późnogotyckiej i nieco powiększona o południową kaplicę. Nowożytną renowację kościoła przeprowadził w latach 1855-1856 James Harrison, jednak już rok później zabytek spłonął i do 1859 roku musiał być odnawiany przez sir Gilberta Scotta. Ostatnie prace budowlane miały miejsce na początku XX wieku, kiedy do średniowiecznej bryły kościoła dostawiono kaplicę północną i zakrystię.
Architektura
Gotycki kościół otrzymał formę budowli trójnawowej, czteroprzęsłowej, z czworoboczną wieżą wtopioną w skrajne wschodnie przęsło nawy głównej. Po stronie wschodniej sąsiadowało ono z nieco szerszym, mocno wydłużonym jak na świątynię parafialną prezbiterium, wzniesionym na planie prostokąta. Na całej jego długości w XV wieku od południa dostawiona została kaplica, która na wschodzie utworzyła równą z prezbiterium elewację. Obie te części przykryto osobnymi dachami dwuspadowymi. Korpus nawowy z wszystkich trzech stron wzmocniony został zewnętrznymi, uskokowymi przyporami. Wewnątrz podział na nawy zapewniły dwa rzędy trzech ostrołucznych, profilowanych arkad, opartych na czterech wielobocznych filarach. Całość kościoła przykryta została otwartą więźbą dachową lub ostrołuczną, drewnianą kolebka nad nawą główną.
Stan obecny
Kościół zachował średniowieczne mury prezbiterium, kaplicy południowej, wieży i korpusu, choć prawie wszystkie ościeża drzwiowe i okienne wraz z maswerkami zostały wymienione w XIX wieku (oryginalne okna zwieńczone trójliśćmi znajdują się w wieży). Całkowicie nowożytnym dodatkiem są także dwie kruchty południowe oraz kaplica i zakrystia po stronie północnej. Wewnątrz jednym z nielicznych zachowanych pierwotnych detali architektonicznych jest XIV-wieczna ostrołuczna arkada tęczy z północnym wspornikiem o naturalistycznie rzeźbionych motywach roślinnych (południowy jest już kopią z XIX wieku). Umieszczone w prezbiterium potrójne sedialia są efektem nowożytnej renowacji, lecz przyjmuje się, iż mogły zostać skopiowane z oryginalnych, XIV-wiecznych.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
Strona internetowa britishlistedbuildings.co.uk, Parish Church of St Deinol A Grade II* Listed Building in Hawarden, Flintshire.