Historia
Kościół św. Małgorzaty we wsi Eglwyscummin zbudowany został w XII lub XIII wieku, choć okrągły kształt cmentarza może wskazywać iż pierwotna świątynia powstała dużo wcześniej. Uważa się że założył ją święty Cynin, misjonarz przebywający na tych terenach w V wieku, co z kolei poświadcza odnaleziony nagrobek z tego okresu. Na początku XVIII wieku kościół był już zrujnowany. Pierwsze poważne naprawy oraz przebudowę prezbiterium przeprowadzono w drugiej połowie XIX wieku i następnie na początku XX stulecia.
Architektura
Budowla pod koniec średniowiecza składała się z prostokątnej w planie czteroprzęsłowej nawy, węższego i krótszego, trójprzęsłowego prezbiterium na planie prostokąta oraz z kruchty przylegającej do południowej ściany nawy. Zachodnia część nawy była szersza niż pozostała partia. Prawdopodobnie pochodziła z XII wieku, kiedy to stanowiła prostą i krótką salową świątynię bez wyodrębnionego zewnętrznie prezbiterium. Budynek został przedłużony w kierunku wschodnim w XIII wieku, kiedy to dodano część kapłańską. Nawę w XIV wieku przykryto ostrołucznym sklepieniem kolebkowym, wtedy też pogrubiono wewnątrz północną ścianę, podniesiono posadzkę oraz przebito nowe wejście po stronie południowej wraz z ochraniającą go podsklepioną kruchtą.
Stan obecny
Kościół zachował do dnia dzisiejszego otrzymany w średniowieczu układ, choć ściany jego prezbiterium zostały znacznie przemurowane w XIX wieku. Wymienione zostały wówczas również prawie wszystkie okna, poza małym otworem w północnej ścianie nawy. Nowożytnym dodatkiem jest również dzwonnica osadzona na zachodnim szczycie oraz gzyms podokapowy. Najcenniejsze zabytki znajdują się wewnątrz. Są to sklepienia nawy i kruchty, a przed wszystkim zbiór polichromii ściennych z przełomu XIII i XIV wieku na północnej ścianie nawy.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of South-West Wales, Malvern 2003.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient and Historical Monuments in Wales and Monmouthshire, V County of Carmarthen, London 1917.