Chepstow – miejskie mury obronne

Historia

   Miejski mur obronny w Chepstow, zwany murem Portowym, został wzniesiony w latach 1272-1282 z inicjatywy Rogera Bigoda, piątego earla Norfolk. Po podboju Anglii i części południowej Walii przez Normanów, Chepstow rozwinęło się jako ważne centrum handlowe i portowe. Port był znany z eksportu drewna i kory oraz importowanego wina z Gaskonii, Hiszpanii i Portugalii. Ze względu na status władzy marchii walijskich, składki nałożone przez lokalnych panów były poza jakąkolwiek bezpośrednią kontrolą Korony angielskiej. Mur Portowy pełnił w związku z tym funkcje zarówno obronne jak i służył do poboru podatków, przy jedynej bramie wjazdowej do miasta. Zapewniał, że tylko ci, którzy płacą panu za przejazd, mogą wziąć udział w targu, regularnie odbywającym się w mieście.
   Mur pozostawał całkowicie nienaruszony do czasu gdy w 1846 roku wyburzono jego część, aby umożliwić budowę linii kolejowej między Chepstow i Newport. Kolejna południowa część została zniszczona w 1916 roku w celu rozwoju stoczni, a ostatnie przebicia na drogi zrobiono w latach 60-tych XX wieku.

Architektura

   Mur obronny odcinał cypel lądu w zakolu rzeki Wye, biegnąc od położonego na północnym – zachodzie zamku do południowo – wschodniego fragmentu łuku. Pierwotnie jego długość wynosiła około 1100 metrów, a obejmował obszar prawie 53 hektarów, w tym całe miasto i port. Znaczna część terenów w obrębie murów nigdy nie była zbudowana, ale była wykorzystywana jako pastwiska, sady i ogrody, z nabrzeżami i stoczniami nad rzeką. Nie ma pewności, czy mur miejski pierwotnie rozciągał się do samego muru zamku, czy jedynie do fosy na południowej stronie warowni.
   Mur miejski nie był zbyt wysoki, otrzymał średnio około 5-7 metrów wysokości (około 4,5 metra do poziomu chodnika obrońców), ale posiadał znaczną grubość około 2 metry szerokości. Został zbudowany bez solidniejszych fundamentów, ze z grubsza ociosanych kamieni i wypełniony wewnątrz gruzem. Pierwotnie zwieńczony był chodnikiem dla obrońców i krenelażem. Wzmacniało go przynajmniej 11 półokrągłych baszt wykuszowych, każda o średnicy około 8 metrów. Na niektórych odcinkach przed murem znajdowała się sucha fosa.
   W obręb miasta prowadziła jedynie pojedyncza brama, przy której pobierano cła i podatki. Tworzyła ją czworoboczna wieża bramna z ostrołukowym przejazdem w przyziemiu. Została przebudowana w XV wieku i ponownie z 1524 roku, kiedy to górna kondygnacja przekształcona została w więzienie. Z tego okresu pochodzą również dwie tarcze herbowe na jej fasadzie.

Stan obecny

   Do czasów współczesnych przetrwały znaczne fragmenty muru, głównie w zachodniej części obwodu wraz z paroma basztami (około 700 metrów długości). Obecnie jest on dość zaniedbany, naprawy i odtworzenia wymaga zwłaszcza jego zwieńczenie. Zachowała się także jedyna brama miejska Chepstow, niestety przebudowana w czasach Tudorów, a następnie w XIX stuleciu, dlatego  otwory okienne, portale przejazdu bramnego i krenelaż są współczesne.

pokaż bramę miejską na mapie

pokaż Mur Portowy na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., Medieval walled towns, Malvern 2013.
Salter M., The castles of Gwent, Glamorgan & Gower, Malvern 2002.
Turner R., Chepstow Castle, Cardiff 2007.

Strona internetowa castlesfortsbattles.co.uk, Chepstow castle and Chepstow town walls.
Strona internetowa wikipedia.org, Chepstow Port Wall.