Historia
Kościół św. Twroga wybudowany został pod koniec XV wieku, w czasach gdy Walia przeżywała pierwszy w średniowieczu dłuższy okres pokoju, związany ze wstąpieniem na tron dynastii Tudorów i załagodzeniem konfliktów walijsko – angielskich. Być może powstał on na miejscu starszej świątyni, na co wskazywałoby wezwanie dedykowane wczesnośredniowiecznemu świętemu z V/VI wieku. W XVII lub XVIII wieku kościół poddany został remontowi, w trakcie której wymieniono dwa okna oraz więźbę dachową. Gruntowną renowację przeprowadzono w połowie XIX stulecia.
Architektura
Zbudowany na płaskim terenie środkowej części wyspy Anglesey, kościół otrzymał najprostszy możliwy układ, składając się z prostokątnej w planie nawy o długości 14 metrów i szerokości 4 metrów, bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium. Całość przykryto dwuspadowym dachem opartym na dwóch pozbawionych zdobień szczytach.
Wejścia do kościoła umieszczono w zachodniej części ściany północnej i południowej w profilowanych, półkolistych czy też odcinkowo zamkniętych portalach umieszczonych w trójbocznych obramieniach. W obramieniu portalu północnego narożniki ozdobiono głową byka (symbol miejscowego rodu Bulkeleyów z Beaumaris) oraz liściem, natomiast w portalu południowym różą oraz herbem Llywarcha ap Brana.
Wnętrze kościoła oświetlono dwoma oknami od północy i dwoma od południa, rozmieszczonymi dokładnie naprzeciwko siebie, wszystkimi umieszczonymi w czworobocznych ościeżach, z których przynajmniej dwa miały laskowanie dzielące je na dwa otwory zwieńczone pięcioliśmi. Tradycyjnie wyróżniało się okno wschodnie, oświetlające ołtarz, które było większe, profilowane, zamknięte ostrołucznie, z maswerkiem dzielącym się na trzy duże prześwity zwieńczone łukami w ośle grzbiety i kilkoma mniejszymi u góry, zamkniętymi trójliśćmi.
Stan obecny
Skromny ale malowniczy kościół zachował się w dobrym stanie. Posiada oryginalne okno maswerkowe z końca XV wieku w ścianie wschodniej oraz po jednym późnośredniowiecznym oknie w ścianach wzdłużnych (pozostałe przekształcono lub ewentualnie przebito w XVII/XVIII wieku). Przetrwały także oba portale wejściowe, choć północy został przekształcony na okno. Nowożytna jest mała dzwonnica nad szczytem zachodnim, a wewnątrz wymieniona więźba dachowa.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of North Wales, Malvern 1993.
The Royal Commission on The Ancient and Historical Monuments and Constructions in Wales and Monmouthshire. An Inventory of the Ancient Monuments in Anglesey, London 1937.