Angle – wieża mieszkalna

Historia

   Wieża w Angle została zbudowana na przełomie XIV i XV wieku, prawdopodobnie przez przedstawicieli rodu Sherborne (Shirburn), którzy przejęli miejscowe dobra w 1278 roku na drodze koligacji małżeńskich z wcześniejszymi właścicielami o nazwisku Angle (Nangle). W późniejszym czasie wieża używana była jako mieszkanie plebana wioski. Pośród nazwisk właścicieli z końca okresu średniowiecza wymieniane są takie osoby jak sir John Perrot, po jego śmierci w 1592 roku Walter Rees, czy John Kynner. Nie wiadomo kiedy budowla została opuszczona, przypuszczalnie nastąpiło to w XVII lub XVIII wieku.

Architektura

   Wieża usytuowana została na północnym, dość wysokim brzegu małego strumienia, w utworzonym przez niego zakolu. Pierwotnie zabezpieczona była także fosą, a wejście prowadziło do niej przez niewielki most zwodzony na poziom pierwszego piętra.
   Wieżę wzniesiono na planie zbliżonym do kwadratu o długości boków wynoszącej około 5,5 metra, z wysuniętym ryzalitowo narożnikiem północno – wschodnim, ze ścianami dochodzącymi jedynie do około 1 metra grubości i wysokości nieco ponad 10,5 metrów. Była to więc budowla niewielka jak na wieże mieszkalne, choć postarano się ją odpowiednio zabezpieczyć. Jej elewacje charakteryzowały się licznymi szczelinowymi otworami strzeleckimi i doświetlającymi oraz nielicznymi większymi oknami czworobocznymi, przeprutymi jedynie od strony południowej (czyli od strony wysokiego brzegu strumienia). Obronę zapewniało wieńczące budowlę przedpiersie z krenelażem i machikułami utworzonymi pomiędzy wspornikami.
   Wewnątrz wieża posiadała sklepione kolebkowo przyziemie o funkcji spiżarni oraz trzy piętra mieszkalne, każde z pojedynczą komnatą o wymiarach wewnętrznych 3,6 x 3,6 metra. Ogrzewanie pięter zapewniały kominki, a na pierwszym piętrze dodatkowo mieściła się latryna, umieszczona przy wschodniej ścianie w nadwieszonym wykuszu, dostępnym poprzez korytarz w grubości muru. Wszystkie piętra przykryte były płaskimi, drewnianymi stropami. Komunikację pomiędzy nimi zapewniała spiralna klatka schodowa umieszczona w rogu wieży, w wysuniętym ryzalitowo, zaoblonym murze.

Stan obecny

   Wieża obronno – mieszkalna w Angle jest bardzo rzadkim, a przez to cennym typem budowli  na terenie Walii, choć były one bardzo rozpowszechnione w Szkocji i Irlandii. Obecnie jest własnością prywatną, dzierżawioną przez National Park Authority hrabstwa Pembroke, który ostatnio nadzorował jej renowację. Wieża udostępniona jest do zwiedzania, lecz o klucz trzeba poprosić w pobliskiej gospodarstwie zamkowym.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Salter M., The castles of South-West Wales, Malvern 1996.
Smith P., Houses of the Welsh Countryside. A Study in Historical Geography, London 1988.