Historia
Wieża Law wybudowana miała zostać w 1468 roku z fundacji Marii, siostry króla szkockiego Jakuba III, świeżo ożenionej z Thomasem Boydem, earlem Arran. Thomas nie cieszył się długo swą nową siedzibą, gdyż rok później wybrał się do Danii eskortować Małgorzatę, pannę młodą króla szkockiego, gdy w tym samym czasie jego i jego ojca oskarżono o zdradę, majątek skonfiskowano a ślub z Marią anulowano. W 1670 roku okoliczne dobra sprzedano rodzinie Bontine, ale po 1714 roku powróciły w ręce Boydów z Orchard. Do późnych lat XIX wieku porzucili oni wieżę, która jako niezadaszona ruina przetrwała do czasu remontu z końca XX wieku.
Architektura
Wieżę wzniesiono w pobliżu wschodniego brzegu strumienia Kilbride Burn, na planie prostokąta o długości dłuższych boków wynoszącej 12,6 metra, a krótszych około 9,1 metra. Otrzymała ona cztery kondygnacje oraz typowe dla szkockich wież mieszkalnych poddasze, otoczone przez otwartą galerię obronną chronioną przedpiersiem z krenelażem. W narożnikach przedpiersie zaokrąglono na kształt lekko zaznaczonych bartyzan, na całej długości przepruto też licznymi rzygaczami usuwającymi nadmiar wody deszczowej.
Wejście do wnętrza osadzono pośrodku elewacji południowej na poziomie gruntu, w półkoliście zamkniętym portalu. Nad jego zabezpieczeniem czuwał masywny rygiel blokowany w otworze w murze. Wejście prowadziło do małej sieni, po prawej stronie skomunikowanej ze spiralną klatką schodową, osadzoną w grubości masywnego muru narożnika wieży. Na wprost wejścia dwa przejścia wiodły do dwóch osobnych, podsklepionych pomieszczeń przyziemia: wschodniego, nieco mniejszego, oświetlanego dwoma otworami szczelinowymi oraz zachodniego, doświetlanego trzema obustronnie rozglifionymi otworami strzeleckimi o typowej dla XVI wieku eliptycznej formie. Obie komory najpewniej pełniły rolę spiżarni i składu, przy czym wschodnia dodatkowo skomunikowana była wąskimi, pomocniczymi schodami z kuchnią na pierwszym piętrze.
Pierwsze piętro wieży tradycyjnie wypełniała reprezentacyjna aula (hall), pomieszczenie służące do urządzania uczt, spotkań, uroczystości i innych ważnych wydarzeń. Zajmowała ona środkową i zachodnią część wieży, gdzie oświetlana była trzema oknami wyposażonymi w boczne siedziska osadzone w okiennych wnękach. Dwie z nich dodatkowo posiadały nieduże półki ścienne. W ścianie zachodniej znajdował się kominek przed którym musiał stać stół właściciela wieży. Na wprost niego wschodnią część pierwszego piętra wypełniała bardzo wąska kuchnia (jedynie 1,2 metra przy 4,3 metrach długości), zapewne oddzielona pierwotnie ścianką działową. Całą jej szerokość zajmowało palenisko z piecem chlebowym. Kuchnia zapewnione miała niezależne przejście ze spiralnej klatki schodowej oraz połączenie ze wspomnianymi schodami wiodącymi na dół.
Drugie piętro prawdopodobnie podzielone było na dwie komnaty o charakterze bardziej prywatnym niż aula. O podziale tym świadczył korytarz w grubości muru wieży prowadzący z klatki schodowej do dwóch niezależnych wejść, dzięki czemu wchodząc do jednej nie było potrzeby naruszania prywatności osób w drugiej komnacie. Każda z komnat ogrzewana też była własnym kominkiem i wyposażona w umieszczone w grubości muru latryny. Oświetlenie zapewniały po dwa okna z sediliami.
Stan obecny
Wieża Law choć w XIX wieku znajdowała się już w stanie trwałej ruiny, obecnie dzięki przeprowadzonym w latach 80-tych XX wieku pracom jest odbudowaną i przeznaczoną do zamieszkania budowlą, charakteryzującą się otynkowanymi i pomalowanymi na biało elewacjami, odnowionymi w 2005 roku. Jako że wieża stanowi własność prywatną zwiedzanie jej wnętrz najpewniej nie jest możliwe, o ile nie wykupi się organizowanej przez właścicieli imprezy okolicznościowej lub noclegu.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.
Lindsay M., The castles of Scotland, London 1995.
MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 3, Edinburgh 1889.
Tranter N., The fortified house in Scotland, volume III, south-west Scotland, Edinburgh-London 1965.