Historia
Po raz pierwszy zamek Strome pojawił się w źródłach pisanych w 1472 roku, jako jedna z siedzib lordów Isles, klanu MacDonaldów z Lochalsh, musiał więc zostać zbudowany około połowy XV wieku lub nieco wcześniej. W 1503 roku zdobyły go wojska earla Huntly, Alexandra Gordona, w końcowym okresie kampanii króla Jakuba IV, wymierzonej przeciwko zbyt niezależnym na zachodnich wyspach Szkocji MacDonaldom. Po śmierci Jakuba IV pod Flodden w 1519 roku stosunki klanu ze szkockimi władcami unormowały się, dzięki czemu w 1539 roku król Jakub V podarować miał Strome Macdonaldom z Glengarry. Kres zamku nastąpił w 1602 roku, na skutek oblężenia prowadzonego przez oddziały Kennetha Mackenzie, pierwszego lorda Kintail, skonfliktowanego z klanem MacDonaldów. Po poddaniu zamkowego garnizonu, według tradycji wymuszonego przez kobietę, która omyłkowo zalała beczkę z prochem wodą, budowla miała zostać wysadzona w powietrze.
Architektura
Zamek założony został na niewielkim, skalistym cyplu, wcinającym się w wody małej zatoki i północnej części wąskiego i długiego Loch Carron. Strome, dość wysokie, kamieniste i trudne do pokonania skarpy zapewniały ochronę z trzech stron, z jedynym połączeniem z resztą lądu od strony wschodniej, gdzie natura uformowała nieduży półwysep, nad którym od północy dominowała wysoka góra. Półwysep wraz z cyplem znajdował się w miejscu przewężenia Loch Carron, co zapewniało kontrolę nad wodną komunikacją tego długiego akwenu.
Obwód muru o prostokątnym w planie kształcie obejmował obszar o wymiarach około 22 x 10 metrów. Mur nie był zbyt masywny, szerokości jedynie 1,2 metra. Prawdopodobnie cały otoczony nim obszar nie stanowił jednego okazałego budynku, lecz tylko jego wschodnia część przechodziła w formę wieżową, a pozostała była otwartym dziedzińcem, ewentualnie wypełnionym lżejszą zabudową gospodarczą. Wieża miała wymiary około 13 x 10 metrów, wypełniała więc całą szerokość dziedzińca. Jako usytuowana w części czołowej zamku, musiała ochraniać znajdujący się za nią dziedziniec, co było częstym rozwiązaniem w nadmorskich zamkach z terenu Szkocji.
W ścianie zachodniej muru obwodowego umieszczono ostrołucznie zamknięty portal, przed którym znajdowała się wyciosana w skale studnia. Portal prowadził jedynie na cypel wzniesienia, z którego strome zejście mogło być skierowane ku przystani. Z pewnością nie była to główna i jedyna brama do zamku, który musiał być skomunikowany z terenem po stronie wschodniej. Być może furta znajdowała się we wschodniej części ściany południowej, skąd flankowana przez wieżę główną ścieżka wiodła zboczem ku pozostałej części małego półwyspu.
Stan obecny
Obecnie budowla jest malowniczą ale słabo zachowaną ruiną. Do dnia dzisiejszego zachowały się z niej jedynie relikty murów od strony północnej, zachodniej i południowej, sięgające w najwyższych partiach około 6 metrów wysokości, przy czym w ścianie zachodniej widoczne są pozostałości okna lub portalu wejściowego. Wstęp na teren pozostałości zamku jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.
Cullen S., Driscoll W., Strome Castle (Lochcarron parish), „Discovery Excav Scot”, Edinburgh 1994.
Salter M., The castles of western and northern Scotland, Malvern 1995.