Historia
Wieża Langholm wzniesiona została w pierwszej ćwierci XVI wieku, najpewniej około 1525 – 1526 roku, prawdopodobnie przez członków klanu Armstrongów lub Maxwellów. W trakcie konfliktów szkocko – angielskich z pierwszej połowy XVI wieku, z racji swego przygranicznego usytuowania, Langholm kilkukrotnie przechodziło z rąk do rąk. W 1544 roku wieża mogła zostać zajęta przez Anglików, lecz już w 1547 roku została odbita przez Szkotów i przy okazji uszkodzona.
W 1562 roku Langholm przyznane zostało rodzinie Armstrongów, jako opiekunów nieletniego piątego lorda Maxwell. Następnie w 1578 roku wieża przeszła na własność Johna Johnstona of that Ilk wraz z tytułem strażnika zachodniej marchii (Warden of the West March). W kolejnych latach z powodu protestów rodziny Maxwellów kilkukrotnie zmieniała jeszcze właścicieli, aż w 1593 roku po śmierci lorda Maxwella została przejęta przez Koronę.
W 1610 roku Langholm uczyniono wolną baronią, podarowaną wpierw lordowi Cranstoun, a w 1616 roku kupioną przez earla Nithsdale z klanu Maxwell. W 1643 roku musiał on uciekać z kraju jako zwolennik strony rojalistycznej. Opuszczone dobra zakupił wówczas earl Buccleuch. Nie wiadomo do kiedy dokładnie wieża pełniła funkcje mieszkalne w rękach jego potomków, przypuszcza się jedynie, iż porzucono ją około 1724 roku.
Architektura
Wieża zajęła trójkątny fragment terenu po północnej stronie rzeki Esk, przy jej zbiegu z Ewes Water po stronie wschodniej. Pierwotnie otoczona była ona z trzech stron drewniano – ziemnymi obwarowaniami, tak iż czwartą stronę zabezpieczało koryto rzeki Esk. Ogrodzony w ten sposób teren zajmował z wschodu na zachód około 80 metrów. Sama wieża miała w planie kształt czworoboku o wymiarach około 12,8 x 9,1 metra oraz mury grube na około 1,5 metra. Najprawdopodobniej posiadała trzy kondygnacje (przyziemie i dwa górne piętra) oraz typowe dla szkockich wież mieszkalnych murowane poddasze, otoczone przez dookolną galerię obronną.
Stan obecny
Do czasów współczesnych przetrwała jedynie ściana południowa wieży wraz ze szczątkami murów przy jej wschodnim i zachodnim narożniku, sięgająca maksymalnie około 6 metrów wysokości. W północnej części utworzył się porośnięty trawą kopiec, zapewne kryjący gruz z zwalonej partii wieży. Wstęp na jej teren jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.
The Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments and Constructions of Scotland. Seventh report with inventory of monuments and constructions in the county of Dumfries, Edinburgh 1920.
Welsh T.C., Langholm Castle (Langholm parish), survey, „Discovery Excav Scot”, vol. 5, 2004.