Inchdrewer – wieża mieszkalna

Historia

   Wieża mieszkalna Inchdrewer zbudowana została pierwszej połowie XVI wieku, przy czym często podaje się bez wyjaśnienia datę 1542. Miejscowe dobra należały wówczas do rodziny Curror. Już około 1557 roku wieża przekształcona miała zostać przez nowego właściciela, sir Waltera Ogilvy z Dunlugas, lub jego syna George’a Ogilvy pod koniec XVI wieku.
   Członkowie rodu Ogilvy byli zaprzysiężonymi katolikami, dlatego w 1640 roku Inchdrewer zniszczone miało zostać przez wojska prezbiterian pod wodzą Roberta Monro. Odbudowę sfinansował George Ogilvy, od 1642 roku wywyższony do godności pierwszego lorda Banff.
   Kolejny George Ogilvy, trzeci lord Banff, zginął w Inchdrewer w 1713 roku. Po niezapowiedzianym przybyciu w nocy, został zamordowany przez złodziei, być może z własnej służby, którzy by ukryć ślady zbrodni podpalili następnie wieżę. Została ona odbudowana i pełniła funkcje mieszkalne do pierwszej połowy XIX wieku, kiedy to z powodu złego stanu została porzucona.

Architektura

   Inchdrewer pierwotnie składało się z wieży mieszkalnej na planie litery L oraz przyległego do niej od południowego – zachodu dziedzińca, wyznaczonego przez obwód kamiennego muru. Wieżę tworzył główny blok o wymiarach 10,5 x 6,2 metra oraz boczne skrzydło wielkości 6,2 x 3,4 metra. Wejście do środka tradycyjnie znajdowało się  w kącie utworzonym przez oba skrzydła budowli: jedno na poziomie pierwszego piętra, drugie na poziomie dziedzińca. Komunikację pionową zapewniała od poziomu pierwszego piętra wzwyż nadwieszana zaoblona wieżyczka wykuszowa, osadzona w kącie tuż obok wejścia.
   W trakcie pierwszej rozbudowy Inchdrewer z początku drugiej połowy XVI wieku, dostawiona została cylindryczna wieżyczka po stronie wschodniej, mieszcząca szeroką, spiralną klatkę schodową. Utworzono wówczas także nowe wejścia do wieży w ścianie południowej, a stare wejście na piętrze zostało zamurowane. W późniejszych latach XVI wieku dziedziniec przy wieży zastawiony został dwoma ciągami zabudowań. Po stronie wschodniej była to między innymi kuchnia, umieszczona w długim budynku z okrągłą wieżą o średnicy 3,8 metra w narożniku południowym. Dwuprzestrzenny budynek mieścił się po stronie zachodniej, łącząc się narożnikiem z wieżą mieszkalną. Brama znajdowała się w zachodniej części założenia.
   Wewnątrz wieża mieszkalna mieściła w głównym skrzydle dwie komory na najniższej kondygnacji, obie słabo oświetlone i nieogrzewane, a więc przeznaczone na spiżarnie. Do każdej z nich wiodło osobne wejście z bocznego skrzydła. Całe pierwsze piętro głównego bloku wypełniało pomieszczenie reprezentacyjne (ang. hall), w którym skupiało się dzienne życie pana Inchdrewer i jego rodziny, choć pierwotnie skrzydło mogło służyć jako przedsionek oddzielony lżejszą przegrodą od właściwej części auli. Najwyższe dwie kondygnacje zajmowały pomieszczenia mieszkalne o bardziej prywatnym charakterze. W bocznym skrzydle na samym dole oprócz schodów znajdowała się mała komora, będąca albo pomieszczeniem strażnika albo celą więzienną.

Stan obecny

   Inchdrewer znajduje się dziś w stanie zaniedbanej ruiny, choć mury wieży mieszkalnej przetrwały w całości, a degradacji uległy jedynie zabudowania i mur wokół dziedzińca. Wygląd wieży jest efektem prac modyfikujących pierwotny układ, prowadzonych głównie w XVI i XVII wieku, choć całe skrzydło północno – wschodnie jest jeszcze późniejsze, XVIII-wieczne. W 2013 roku wieża zmieniła prywatnego właściciela, który zobowiązał się ją wyremontować, ale nic nie wskazuje na to by prace remontowe ruszyły.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.

Lindsay M., The castles of Scotland, London 1995.
MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 2, Edinburgh 1887.
Salter M., The castles of Grampian and Angus, Malvern 1995.
Tranter N., The fortified house in Scotland, volume V, north and west Scotland, Edinburgh 1986.