Historia
Kaplica Rudh (Rudh Teampuill) zbudowana została pod koniec XV lub na początku XVI wieku, na miejscu które w epoce żelaza zajmowane było przez wieżę mieszkalną typu broch. Nie wiadomo jak długo kaplica funkcjonowała, biorąc jednak pod uwagę relatywnie dobry stan zachowania, to przetrwała ona okres reformacji. Opuszczona mogła zostać około XVIII lub XIX wieku.
Architektura
Świątynię wzniesiono na małym cyplu będącym częścią większego półwyspu wyspy Harris w archipelagu Hebrydów Zewnętrznych. Była to niewielka i bardzo prosta budowla wzniesiona z nieobrobionego miejscowego granitu i łupku na planie prostokąta o wymiarach 6,4 x 3 metra, z murami o grubości 0,8 metra, sięgającymi około 2 metrów wysokości do okapu dwuspadowego dachu. Wejście umieszczono dość nietypowo od północy, co było spowodowane warunkami terenu, mianowicie tam właśnie skierowana była szyja cypla. Oświetlenie wnętrza zapewniały wąskie, nieduże otwory okienne, po jednym z każdej strony budowli. Wszystkie otrzymały wewnętrzne rozglifienia, przy czym zachodnie jako jedyne umieszczono na dużej wysokości. Dzięki temu możliwe było umieszczenie w zachodniej części nawy małej, drewnianej empory, podtrzymywanej za pomocą kamiennych wsporników. Po przeciwnej, wschodniej części kaplicy, w ścianie utworzono dwie ścienne półki na kościelne precjoza.
Stan obecny
Kaplica jest dziś niezadaszoną ruiną, wciąż jednak zachowuje prawie w całości mury obwodowe i oba szczyty. Widoczne są wszystkie okna, wejście, armaria we wschodniej części wnętrza oraz wsporniki podtrzymujące niegdyś emporę. Wstęp na teren zabytku jest wolny, lecz znajduje się on w wyjątkowo odludnej części wyspy. Tuż obok murów kaplicy widoczne są porośnięte torfem nierówności terenu, pozostałości po dawnym brochu.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The old parish churches of Scotland, Malvern 1994.
The Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments and Constructions of Scotland. Ninth report with inventory of monuments and constructions in the outer Hebrides, Skye and the Small Isles, Edinburgh 1928.