Historia
Sądząc po dedykacji Eynort wykorzystywane było jako miejsce chrześcijańskiego kultu już we wczesnym średniowieczu. Poświęcone zostało Maelrubhowi, iryjskiemu świętemu, który w 671 roku opuścić miał Irlandię i z grupą mnichów udać się do Szkocji, szerząc chrześcijaństwo na zachodnim wybrzeżu i licznych pobliskich wyspach. W trakcie podróży założyć miał liczne kościoły, choć obecna kaplica zbudowana została w późniejszym okresie średniowiecza. Po okresie reformacji nie została porzucona jak wiele innych budynków sakralnych, lecz około 1732 roku prawdopodobnie została przebudowana i wykorzystywana jako kaplica grobowa klanu MacLeodów z Talisker. W okresie tym w pobliżu wzniesiono jeszcze jedną kaplicę, czy też kościół, później podobnie jak kaplica św. Maelrubha przemieniony w ruinę.
Architektura
Kaplica św. Maelrubha wzniesiona została jako prosta, orientowana względem stron świata budowla na planie prostokąta o długości 8,1 metra i szerokości 4,8 metra, przy murach grubych na 0,8 metra (co było typową grubością dla średniowiecznych budowli sakralnych na wyspie Skye i Zewnętrznych Hebrydach). Przykryto ją dwuspadową więźbą dachową, prawdopodobnie pierwotnie pokrytą strzechą, opartą na dwóch trójkątnych szczytach o wysokości 5,5 metra. Rozglifione w środku wejście o szerokości 0,8 metra, prowadzące do jednoprzestrzennego wnętrza kaplicy, umieszczono w elewacji południowej, natomiast oświetlenie kaplicy zapewniały wąskie, prostokątne, rozglifione do wnętrza otwory okienne (niektóre o zaokrąglonych w narożach ościeżach).
Stan obecny
Kaplica przetrwała w postaci trwałej ruiny, pozbawionej dachu lecz, z murami zachowanymi do prawie całkowitej wysokości. Warto ją odwiedzić choćby z powodu wyjątkowej lokalizacji i urokliwych krajobrazów wokół Loch Eynort. Wstęp na jej teren jest wolny. W edynburskim National Museum of Antiquities znajduje się obecnie pochodząca z kaplicy chrzcielnica z XV lub XVI wieku, zdobiona licznymi przedstawieniami figuralnymi.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
The Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments and Constructions of Scotland. Ninth report with inventory of monuments and constructions in the outer Hebrides, Skye and the Small Isles, Edinburgh 1928.
Strona internetowa portal.historicenvironment.scot, Loch Eynort,St Maelrubha’s Church,chapel and burial ground.