Historia
Pierwsze wzmianki o Covington pojawiły się w źródłach pisanych już w połowie XII wieku, kiedy to okoliczne dobra były w posiadaniu niejakiego Colbana (Colbina), flamandzkiego rycerza, który osiadł w Szkocji w czasach rządów Malcolma IV. Od niego właśnie tutejsza osada otrzymała nazwę Villa Colbani, później przekształconą w Colbaynistun i Covington.
Miejscowe dobra, prawdopodobnie wraz z gródkiem wzniesionym przez Colbana, na początku XIV wieku zakupione zostały od jego potomków przez Roberta de Keith, earla Marischal królestwa Szkocji. W 1368 roku, prawdopodobnie na drodze koligacji małżeńskich, przeszły na rodzinę Lindsay, która w latach 40-tych XV wieku wzniosła murowaną wieżę mieszkalną.
W 1468 roku John Douglas najechał dobra Covington, prawdopodobnie paląc przy okazji wieżę. Wkrótce musiała zostać odbudowana, gdyż w 1534 roku podarowano ją Malcomowi, trzeciemu lordowi Fleming. John Lindsay odzyskał Covington przed 1541 rokiem, kiedy to sądzony był za brak udziału w zbrojnej wyprawie na Wark. W drugiej połowie XVI wieku Lindsayowie wdali się w spór z Johnem Somerville z Libberton i kilkoma innymi rodami. W trakcie częstych najazdów, zabójstw i porwań wieża służyła między innymi jako więzienie, ale najpewniej uniknęła zniszczeń.
Lindsayowie byli w posiadaniu Covington aż do późnych lat XVII wieku. W 1679 roku z powodu kłopotów finansowych sprzedali wieś sir Georgowi Lockhartowi, po czym prawdopodobnie niedługo później wieża została porzucona przez nowych właścicieli, jako niespełniająca nowożytnych standardów mieszkaniowych.
Architektura
Wieżę wzniesiono na podmokłych, bagiennych terenach doliny rzeki Clyde. Została wzniesiona na rzucie prostokąta i z racji powstania jeszcze w XV wieku, otrzymała bardzo grube mury dochodzące do 3,3 metra szerokości oraz elewacje przeprute jedynie bardzo wąskimi, w większości szczelinowymi, rozglifionymi do wnętrza otworami. Wejście do wieży umieszczono pośrodku ściany północnej, na poziomie gruntu. Pierwotnie otoczona była ona szeroką na około 10 metrów i głęboką na około 2,2 metra fosą oraz obwarowaniami ziemnymi. Wyznaczały one kwadrat o długości boków około 40 metrów.
Jednoprzestrzenne wnętrze przyziemia wieży posiadało sklepienie, oraz nieduże półpiętro wydzielone w górnej części. Z racji słabego oświetlenia i braku ogrzewania ta partia wieży musiała pełnić rolę gospodarczą, na przykład służąc jako spiżarnia. Korytarz wejściowy poprowadzony przez grubość muru połączony był także ze schodami i spiralną klatką schodową osadzoną w narożniku północno – zachodnim. Po przeciwnej stronie owych schodów, w korytarzu wejściowym umieszczono niedużą wnękę, zapewne służącą odźwiernemu do umieszczania źródła sztucznego światła (np. kaganka). Podobna wnęka znajdowała się także w zachodniej ścianie głównej komory przyziemia, obok której umieszczono kamienny zlew z odpływem skierowanym na zewnątrz.
Pierwsze piętro tradycyjnie zajmowała komnata o cechach reprezentacyjnych (hall). Oświetlajace ją okna co prawda miały nieduże prześwity, lecz osadzone były w dużych, dokładnie opracowanych wnękach z bocznymi, kamiennymi siedziskami. Kominek usytuowano w ścianie wschodniej, flankowany małymi komorami w grubości muru i sąsiadujący z otworami okiennymi przebitymi wysoko pod stropem. Wieża posiadała jeszcze co najmniej jedną kondygnację, najpewniej mieszczącą prywatne pomieszczenie mieszkalne.
Stan obecny
Mało znana wieża mieszkalna w Covington jest dziś dobrym przykładem XV-wiecznej budowli mieszkalno – obronnej, zachowanej częściowo do wysokości drugiego piętra, z licznymi ubytkami murów w narożnikach i miejscach niektórych otworów okiennych. W jej pobliżu znajdują się również pozostałości nowożytnego gołębnika.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.
MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 3, Edinburgh 1889.