Historia
W połowie XV wieku właścicielami dóbr Boddam był klan Spence, ród spośród którego wywodził się między innymi biskup Aberdeen, Thomas Spence. Nie wiadomo czy posiadali jakąś siedzibę obronną w Boddam, jeśli tak, to prawdopodobnie skonstruowaną z materiałów nietrwałych i całkowicie usuniętą w trakcie późniejszych przekształceń nadmorskiego cypla.
Budowę murowanego zamku przeprowadził w późnych latach XVI wieku ród Keith z Ludquharn, osiadły na terenie Szkocji już od XI lub XII wieku, lecz będący posiadaczem ziem wokół Boddam dopiero od schyłku średniowiecza. W XVI wieku stali się bogatą i wpływową rodziną z dobrami od East Lothian na południu do Caithness na północy. W czasach budowy zamku Boddam głową rodu był George Keith, earl Marischal, właściciel zamku Dunnottar.
Ostatnim posiadaczem Boddam był urodzony na zamku w 1689 roku William Keith. Zarówno on jak i jego ojciec wspierał jakobicki bunt w obronie praw do tronu dynastii Stuartów. Po upadku pierwszego powstania udał się na emigrację do Ameryki Północnej, gdzie między innymi został gubernatorem – porucznikiem stanu Pensylwania. Po śmierci ojca i powrocie do ojczyzny, zrujnowany długami i uczestnictwem w nieudanych powstaniach, zmarł w biedzie w londyńskim Old Bailey w 1749 roku. W okresie tym także opuszczony zamek Boddam popadł w zaniedbanie i ostatecznie w całkowitą ruinę.
Architektura
Zamek zbudowany został na skalistym cyplu wcinającym się w wody Morza Północnego, chronionym od północy, południa i wschodu przez wysokie klify. Zabudowania i mur obronny wypełniły całą jego szerokość, dość nietypowo w zachodniej części szyi cypla, pozostawiając dużo miejsca w bezpieczniejszej wschodniej części, na której prawdopodobnie usytuowano jedynie zabudowania gospodarcze i pomocnicze. Wjazd do zamku umieszczono w niedużym, dwukondygnacyjnym budynku bramnym, wysuniętym nieznacznie przed obwód w stronę przekopu odcinającego Boddam od reszty lądu. Nad przejazdem bramnym mieścił on niedużą izbę, w której zapewne znajdował się mechanizm obsługujący most zwodzony przerzucany ponad przekopem.
Wewnętrzną zabudowę mieszkalną tworzyły trzy skrzydła: zachodnie usytuowane po północnej stronie budynku bramnego, stanowiące fasadę zamku, oraz północne i południowe które wydzielały między sobą nieduży dziedziniec o wymiarach około 31 x 28 metrów, zamknięty na wschodzie niskim murem, odgradzającym główny kompleks od zabudowy gospodarczej, przy czym ta ostatnia prawdopodobnie wzniesiona była z materiałów nietrwałych. Dodatkowo po stronie zachodniej, przed przekopem, usytuowany był prostokątny w planie budynek identyfikowany ze stajniami.
Najdłuższe skrzydło południowe mieściło w przyziemiu cztery różne pomieszczenia, mianowicie od strony zachodniej niewielką czworoboczną wieżę, następnie wystającą nieco poza południową linię murów kuchnię, długą salę auli i prywatną komnatę mieszkalną (solar) w południowo – wschodnim narożniku dziedzińca. Aula była największą na zamku komnatą o wymiarach 12 x 5 metrów, między innymi miejscem wydawania uczt, organizacji uroczystości, podejmowania gości. Z tego powodu musiała sąsiadować z kuchnią, mającą wymiary 9 x 7 metrów, znajdującą się na południu, tuż nad krawędzią klifu. Jej ściana zachodnia pogrubiona była aż do 2 metrów, dlatego być może właśnie w niej znajdował się kominek. Wieża w zachodnim narożniku była tak mała, iż jej obronne znaczenie musiało być ograniczone, nie mogła także pełnić funkcji mieszkalnej, a zapewne jedynie wartowniczo – ostrzegawczą. Przyjmuje się, iż w skrzydle zachodnim znajdowały się pomieszczenia przeznaczone dla zamkowego garnizonu, a w skrzydle północnym dodatkowe pomieszczenia mieszkalno – gospodarcze.
Stan obecny
Zamek obecnie to bardzo słabo zachowana ruina. Poza niewielkimi reliktami dolnych partii murów i porośniętymi trawą fundamentami, widoczna jest jedynie zachodnia ściana budynku bramnego z portalem wjazdowym i oknem górnej kondygnacji. Wstęp na teren dawnego zamku jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.
MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 3, Edinburgh 1889.
Salter M., The castles of Grampian and Angus, Malvern 1995.