Auldhame – wieża mieszkalna

Historia

   Auldhame zbudowane zostało przez rodzinę Otterburn około połowy XVI wieku, być może przy użyciu materiałów ze starszej budowli. Możliwe, iż sto lat później Auldhame zostało zajęte i uszkodzone przez armię Cromwella, podczas 12-dniowego bombardowania pobliskiego zamku Tantallon. Miało to miejsce po pokonaniu przez Anglików szkockiej armii pod Dunbar, podczas systematycznego niszczenia na ziemiach Lothian zamków, będących w posiadaniu Szkotów lojalnych wobec króla Karola II. Auldhame nie wspomniano wówczas bezpośrednio w pisemnych raportach, gdyż prawdopodobnie było uważane za niezbyt istotną budowlę, o nikłych cechach obronnych. Po upadku Tantallon został zniszczony i zapewne podobny los spotkał Auldhame. W XVIII wieku kamień z jego zabudowań zaczął służyć jako darmowe źródło budulca dla okolicznych gospodarstw.

Architektura

   Auldhame było podłużną budowlą na planie litery L o długości około 18 metrów z północnego – zachodu na południowy – wschód oraz o 8,2 metrach szerokości głównego skrzydła. Przy ścianie zachodniej dostawione były mniejsze dobudówki gospodarcze, natomiast ze ściany wschodniej wystawały dwa czworoboczne ryzality, a w północnych narożnikach podwieszono dwie cylindryczne wieżyczki (bartyzany), rozdzielone schodkowym szczytem. Kolejne dwie nadwieszane wieżyczki ulokowano w dwóch kątach utworzonych przez wschodnie ryzality. Prawdopodobnie mieściły one klatki schodowe łączące poszczególne kondygnacje. Pod większą z nich usytuowano portal wejściowy. Auldhame miało wysokość trzech kondygnacji: sklepione kolebkowo przyziemie mieściło zapewne izby gospodarcze, w tym kuchnię z wielkim piecem chlebowym i paleniskiem, a pierwsze i drugie piętro komnaty mieszkalne i reprezentacyjne.

Stan obecny

   Auldhame obecnie znajduje się w stanie zaniedbanej ruiny. Do pełnej wysokości przetrwała jedynie ściana wschodnia z dwoma ryzalitami czworobocznymi i częściowo z nadwieszanymi wieżyczkami cylindrycznymi. Ujrzeć można jeszcze także sklepienie komory przyziemia, choć jest już ono bliskie zawalenia. Wstęp na teren ruin jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Coventry M., The castles of Scotland, Prestonpans 2015.

MacGibbon D., Ross T., The castellated and domestic architecture of Scotland from the twelfth to the eighteenth century, t. 4, Edinburgh 1892.
The Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments and Constructions of Scotland. Eighth report with inventory of monuments and constructions in the county of East Lothian, Edinburgh 1924.