Strážky – kościół św Anny

Historia

   Kościół powstał w drugiej połowie, lub być może pod koniec XV wieku. Na przełomie XV i XVI wieku została dobudowana kruchta, a następnie wnętrze ozdobiono późnogotyckimi malowidłami ściennymi. Pod koniec XVI wieku, po przejęciu obiektu przez protestantów, zachodnie wejście do nawy zostało zamurowane, a wnętrze wypełniła drewniana empora. Prawdopodobnie zamalowano też wówczas średniowieczne polichromie. W pierwszej połowie XVII wieku przy północnej ścianie nawy dodano prostokątny aneks. Służył on jako kostnica, magazyn, a w przypadku zagrożenia pełnił również funkcją obronną, o czym świadczą wąskie otwory szczelinowe. Po drobnych korektach w XVIII i XIX wieku, poważną renowację przeprowadzono w 1970 roku. Wymagały tego problemy statyczne budynku i zawilgocenie jego ścian. W 1986 roku przeprowadzono badania późnogotyckich malowideł ściennych, a ich odnowienie nastąpiło na początku lat 90-tych XX wieku.

Architektura

   Kościół powstał jako mała, jednonawowa budowla z węższym od korpusu, wielobocznie zamkniętym prezbiterium i zakrystią po stronie północnej. W okresie późnego średniowiecza przed południowym wejściem dobudowana została kruchta, ponadto funkcjonowało wówczas jeszcze wejście od strony fasady zachodniej. Wewnątrz zarówno nawa, prezbiterium, jak i zakrystia przykryte zostały sklepieniami krzyżowo – żebrowymi, choć od strony zewnętrznej przyporami wzmocniono jedynie chór. Kościół oświetlały duże ostrołuczne okna wypełnione maswerkami, przeprute jedynie od wschodu i południa, a więc tam gdzie można było uzyskać najwięcej światła słonecznego.

Stan obecny

   Konstrukcja kościoła zachowała się w praktycznie pierwotnej formie późnogotyckiej. Wraz z malowidłami ściennymi i elementami architektonicznymi wnętrz (portale, pastoforium, maswerki okienne) oraz sklepieniami krzyżowo – żebrowymi, jest to cenny przykład sztuki późnogotyckiej na Słowacji. Spośród średniowiecznego wyposażenia w kościele znajdują się trzy późnogotyckie ołtarze z pierwszej ćwierci XVI wieku. Najstarszy ołtarz z połowy XV wieku przeniesiony został do muzeum w Bratysławie.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Strona internetowa apsida.sk, Spišská Belá-Strážky.