Historia
Pierwotny, jeszcze drewniany zamek powstał w połowie XIII wieku, natomiast pierwsze murowane budowle wzniesione zostały na początku XIV stulecia. Budowniczymi byli prawdopodobnie przedstawiciele lokalnej szlachty, zaś zamek był centrum ich dóbr. W 1320 roku w Pariču swego kasztelana miał możnowładca Filip Drugeth, jednak już przed 1373 rokiem zamek przypadł królowi. W 1387 roku Zygmunt Luksemburczyk darował go Stefanowi Perenyiemu.
W 1454 roku w Trebišovie zebrała się szlachta, by radzić nad problemem łupiących okoliczne ziemie bratrzyków. Obrady nie na wiele się zdały, gdyż w drugiej połowie XV wieku zdołali oni opanować Parič, który w 1483 roku odbijać musiała armia królewska Macieja Korwina. Po zakończeniu walk zamek powrócił w ręce Peranyich. W pierwszej połowie XVI wieku jeden z nich, Petr z Perina dokonał gruntownej przebudowy zamku.
Kiedy w 1567 roku trebiszowska gałąź rodu Peranyich wymarła, dzięki rodzinnym powiązaniom majątek znowu dostał się w ręce Drugethów. W okresie węgierskich powstań Drugethowie pozostali wierni Habsburgom, w 1620 roku zamek padł więc łupem wojsk Gabora Bethlena. Do Drugethów powrócił dopiero w 1655 roku. W 1684 roku kurucowie Thokolyego ujęli ostatniego z właścicieli Pariča, Zygmunta Drugetha, który następnie został ścięty w Koszycach. Dwa lata później kurucowie ustępując przed austriacką ofensywą wysadzili zamek w powietrze. Późniejsi właściciele zamku rozebrali go pozyskując kamień na materiał budowlany nowego pałacu.
Architektura
Zamek z powodu braku w okolicy większych ilości kamienia został wzniesiony z cegły, lecz musiały one być ułożone na kamiennym cokole z powodu wilgotnego gruntu i wysokiego poziomu wód gruntowych. Zbudowany był na planie zbliżonym do okręgu o wymiarach 30 na 36 metrów. Otaczał go wielokrotnie załamany obwodowy mur obronny o wysokości 11 metrów i grubości wahającej się między 2,2 a 2,3 metra, tworzący wewnątrz nieduży dziedziniec. Takie parametry obwarowań stwarzały bezpieczne warunki dla obrońców, którzy mogli się poruszać na ganku bojowym w koronie murów. Z zachodniej strony znajdował się gotycki dwupiętrowy dom mieszkalny (ze sklepionymi krzyżowo komnatami), a naprzeciwko niego, po wschodniej stronie, kwadratowa w planie wieża lub budynek, być może bramny. Zamek zaopatrzony był także w 4-metrowej głębokości studnię, a na zewnątrz dodatkowo broniony przez fosę. W XV wieku do wewnętrznej strony muru dobudowano kolejne budynki po stronie północnej. Obok nich dwa ośmioboczne filary podtrzymywały ganek. Prawdopodobnie także w XV wieku zamek otoczono niższym, zewnętrznym murem parchamu.
Na południu i zachodzie rozciągało się bliżej nierozpoznane podzamcze. Otoczone było masywnymi murami o grubości 2 metrów w których przebito dwie bramy. Przed murami podzamcza obronę zapewniał jeszcze przekop i ziemny wał. Jako, iż fortyfikacje te usytuowano w oddaleniu około 15 metrów od bramy, możliwe jest iż była ona poprzedzona jakąś formą przedbramia.
Stan obecny
Do dnia dzisiejszego zachował się jedynie fragment ceglanej ściany oraz relikty muru obronnego i fosy zamkowej. Wstęp na teren ruiny jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Bóna M., Plaček M., Encyklopedie slovenských hradů, Praha 2007.
Sypek A., Sypek.R., Zamki i obiekty warowne Słowacji Wschodniej, Warszawa 2005.
Wasielewski A., Zamki i zamczyska Słowacji, Białystok 2008.