Historia
Pierwszy murowany kościół św. Krzyża w Kieżmarku zbudowano w połowie XIV wieku. Po zniszczeniach spowodowanych w czasie najazdu Husytów w 1433 roku i podczas pożaru w 1436 zdecydowano o wzniesieniu nowej, większej świątyni. Prace budowlane trwały w latach 1444-1498. Powstała w ten sposób okazała, późnogotycka budowla halowa, rozbudowana w XVI wieku o wieżę, zwieńczoną renesansową attyką. W XIX stuleciu na fali romantyzmu starano się usunąć z kościoła wszelkie naleciałości barokowe.
Architektura
Kościół powstały w czasie XV-wiecznej odbudowy to późnogotycka pięcioprzęsłowa hala o trzech nawach i zamkniętym trójbocznie, wydłużonym prezbiterium. W XVI stuleciu dobudowano od frontu nad korpusem smukłą wieżę. Ściany kościoła na zewnątrz opięte zostały uskokowymi przyporami, które rozdzieliły duże ostrołukowe okna ozdobione maswerkami. Wnętrze nakryto sklepieniami wspartymi na ośmiobocznych filarach: sieciowym w prezbiterium oraz gwiaździstym i sieciowym w korpusie nawowym.
Stan obecny
Kościół pomimo licznych nowożytnych renowacji zachował gotycki kształt i wiele średniowiecznych detali architektonicznych. W prezbiterium ustawiono bogato zdobioną gotycką chrzcielnicę z 1472 roku, wykonaną przez ludwisarzy ze Spiskiej Nowej Wsi, a w nawie północnej ustawiony został ołtarz z gotyckimi tablicowymi obrazami z lat 1470-1480. Pod chórem ustawione zostały późnogotyckie stalle z 1518 roku.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Strona internetowa zabytkowekoscioly.net, Kieżmark, kościół Świętego Krzyża.