Drienok – zamek

Historia

   Zamek prawdopodobnie został wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku, po podziale majątku rodu Balog, jaki nastąpił w 1297 roku między gałęziami rodziny z Blh, Rimavská Seč i Drienčan. Brał w nim udział Mikołaj Balog, którego syn Władysław pisał się z Drienčan. Być może któryś z nich był fundatorem nowego, skromnego zamku Drienok. W dokumentach pisanych pojawił się on dopiero w 1413 roku (castrum Derednek). Jego koniec można wiązać z początkiem drugiej połowy XV wieku. W okolicy pojawiły się wówczas pohusyckie oddziały Jana Jiskry, z którymi w 1452 roku w Drienčanach walczył Jan Hunyady. Miały one zostać zdobyte w dość niekonwencjonalny sposób, na skutek zalania okolicznych terenów, co wymusiło kapitulację obrońców. Ostateczne pokonanie bratrzyków nastąpiło w 1460 roku w trakcie kampanii Sebastiana Rozgonyi, który zdobył Drienčany i zapewne także Drienok. W trakcie walk zamek najpewniej został zniszczony.

Architektura

   Zamek miał nieregularny, bardzo wydłużony kształt dostosowany do formy terenu wzgórza. W jego południowo – zachodniej części mieścił się wyżej posadowiony zamek górny,  o kształcie zbliżonym do owalu z dwoma ściętymi narożnikami, wielkości około 30 na 25 metrów i grubości murów 1,85 metra. Na utworzonym przez obwód murów dziedzińcu, w narożniku południowo – wschodnim, znajdował się budynek mieszkalny z dwoma pomieszczeniami na poziomie przyziemia. Nie wiadomo czy miał on charakter wieżowy. Od reszty terenu na wschodzie i północnym – wschodzie rdzeń zamku oddzielony był 18 metrowej szerokości i 4 metrowej głębokości suchą fosą. W kierunku przekopu wystawała niewielka czworoboczna budowla, sądząc po układzie terenu pełniąca rolę drobnej wieży bramnej wiodącej na podzamcze. W narożniku po stronie południowo – zachodniej znajdowała się druga wysunięta przed obwód budowla, także o czworobocznym w planie kształcie. Ta mogła pełnić rolę latrynową, jako dansker połączony nadwieszanym gankiem z koroną muru obronnego głównego obwodu.
   Po wschodniej stronie zamku górnego mieściło się rozległe podzamcze o wymiarach około 120 x 70 metrów. Jego obwarowania były konstrukcji drewniano – ziemnej, poprowadzone wzdłuż krawędzi stoków podłużnego wzniesienia, przy czym część wschodnia podzamcza była położona nieco wyżej niż zachodnia partia. Brama zewnętrzna przypuszczalnie znajdował się we wschodniej części północnej strony obwarowań, w miejscu gdzie podzamcze zwężało się a teren obniżał. Chronił ją szeroki na 20 metrów przekop, przez który musiał być przerzucony drewniany most. W części zachodniej podzamcza mogła natomiast funkcjonować kuźnia, a zapewne także i inne zabudowania gospodarcze, rozlokowane także na południowo – wschodnim narożniku.
   W odległości około 55 metrów od podzamcza, na dalszym, północnym przedpolu zamku, wzniesiono dodatkowo wysunięte obwarowania. Miały one owalny (22 x 25 metrów), chroniony przekopem kształt. Nawet te fortyfikacje nie wystarczyły właścicielom zamku (prawdopodobnie pohusyckim bratrzykom), gdyż na oddalonym o 175 metrów wzgórzu utworzono jeszcze jedne obwarowania (19 x 16 metrów) opięte dwoma ziemnymi wałami i przekopem o całkowitej średnicy około 67-68 metrów, ze znajdującą się pośrodku budowlą o wymiarach 8×7 metrów, być może drewnianą lub szachulcową wieżą. Te wysunięte w dalekie przedpole fortyfikacje należały do jednych z największych na terenie dzisiejszej Słowacji.

Stan obecny

   Zamek nie zachował się do czasów współczesnych. Widoczne są jedynie relikty jego fundamentów oraz obwałowania ziemne. Całość znajduje się na mocno zalesionym terenie.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Bóna M., Plaček M., Encyklopedie slovenských hradů, Praha 2007.
Sýkora M., Hrady doby husitské, Most 2013.