Zajączkowo – kościół św Jana Chrzciciela

Historia

   Kościół został zbudowany na przełomie XIII i XIV wieku. Jego funkcjonowanie zapewniały cztery włóki dzierżawionej ziemi, którą w XVI wieku użytkowała rodzina Rokuszów z Dźwierzna. Z czasem świątynia zaczęła podupadać, lecz została odbudowana w XVII wieku przez dziedzica Konarskiego. W czasie zaborów majątek zajączkowski przejął niejaki Gustaw Hertzel, który chciał przebudować kościół w spichlerz, jednak ostatecznie rząd pruski nakazał rozbiórkę budowli. Pomimo sprzeciwów w 1865 roku kościół sprzedano i rozebrano jego dachy, przez co pozostała część szybko popadła w ruinę.

Architektura

   Kościół wzniesiono z nieociosanych, dużych kamieni polnych, uzupełnianych gruzem i spajanych zaprawą wapienną. Wykorzystano również cegłę do utworzenia detali architektonicznych, w tym także kształtki. Był budowlą salową na planie prostokąta, z zakrystią od północy oraz kruchtą od południa. Przykrywał go dwuspadowy dach oparty na dwóch szczytach od strony wschodniej i zachodniej, oraz drewniany daszek nad zakrystią. Wejście prowadziło od zachodu przez ostrołuczny, uskokowy i profilowany portal oraz od południa przez ostrołuczny portal znajdujący się w kruchcie.

Stan obecny

   Kościół jest dziś niezadaszoną ruiną z murami sięgającymi do poziomu około połowy wysokości okien. Spośród detali architektonicznych w najlepszym stanie zachowały się dwa profilowane portale: zachodni i południowy, niegdyś umieszczony wewnątrz kruchty.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Herrmann C., Mittelalterliche Architektur im Preussenland, Petersberg 2007.
Tablica informacyjna Urzędu Gminy w Chełmży przy zabytku.