Szydłowiec – zamek

Historia

   W XIII wieku na terenie obecnego zamku istniał rycerski gród, będący ośrodkiem miejscowych włości. Chronił on przeprawy przez rzekę Korzeniówkę na lokalnym szlaku handlowym. Być może na przełomie 1259/1260 został on wraz z leżąca obok wsią zniszczony podczas najazdu tatarskiego. Do następnej fazy budowy należą XIV-XV wieczne mury dworu z nieregularnego kamienia. Jego fundatorem mógł być Jakub i Sławek, przodkowie rodu Szydłowieckich.
   W latach 1470-1480 Stanisław Szydłowiecki, kasztelan żarnowski i radomski, wzniósł murowany zamek złożony z budynku mieszkalnego i wieży bramnej, połączonych murami obronnymi. W latach 1515-1526 Mikołaj Szydłowiecki piastujący wówczas godność podskarbiego wielkiego koronnego, przekształcił obronną siedzibę w renesansową rezydencję. W 1550 roku Szydłowiec przeszedł e ręce rodu Radziwiłłów, którzy trzymali go aż do początków XIX wieku, dokonując kolejnych modernizacji. W 1821 roku zamek kupiła Anna Sapieżyna, która sprzedała go rządowi Królestwa Polskiego. W drugiej połowie XIX wieku popadł on w ruinę, a odbudowany został w latach 1951-1952.

Architektura

   Zamek wzniesiono na wyspie wśród rozlewisk rzeki Korzeniówki. W XV wieku składał się z budynku mieszkalnego wzniesionego z kamienia. Miał on cztery kondygnacje z trzema pomieszczeniami na każdej z nich. Drugim elementem zamku była czworoboczna wieża bramna usytuowana w zachodniej części wyspy. Zaopatrzona była ona na poziomie przyziemia w ostrołuczny przejazd osadzony od strony zewnętrznej w czworobocznej wnęce do której chowany był podnoszony most zwodzony, który przerzucano ponad fosą. Obie budowle prawdopodobnie otaczał obwód murów obronnych.
   Rozbudowa po 1515 roku doprowadziła do powstania trójskrzydłowej rezydencji, zamkniętej od południa murem kurtynowym. Reprezentacyjne skrzydło wschodnie tworzył dom o wymiarach 14×55 metrów. Skrzydło północne tworzył dom mieszkalny i dobudowane od zachodu dwa pomieszczenia.

Stan obecny

   Zamek zachował się do naszych czasów w formie renesansowej rezydencji magnackiej z czytelnym jednak układem z okresu średniowiecza. Obecnie mieści się w nim Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych. Wszelkie wiadomości o wystawach, cenach i godzinach otwarcia znaleźć można na oficjalnej tronie muzeum tutaj.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.