Historia
Pierwszy kościół jaki został wzniesiony w Szczecinku, powstał około 1310 roku. Być może był on murowany, ale wieżę wzniesiono dopiero na początku XVI wieku. Pod koniec XVI wieku przeprowadzono przebudowę, przy użyciu XIV-wiecznych cegieł z klasztoru Marientron koło Szczecinka. Powstałą wówczas budowlę od czasów reformacji posiadali już protestanci. W drugiej połowie XVIII wieku dokonali oni przebudowy świątyni w stylistyce barokowej. Kościół za wyjątkiem wieży został rozebrany w 1909 roku, po wybudowaniu w mieście nowej świątyni.
Architektura
Kościół św. Mikołaja był budowlą trójnawową z dość obszernym, wyodrębnionym prezbiterium po stronie wschodniej i z wieżą po stronie zachodniej. Wieżę tą wzniesiono z kamienia i cegły (także przy niewielkim wykorzystaniu zendrówki) na planie czworoboku o wymiarach 9,2 x 6,2 metra. Otrzymała ona pięć kondygnacji i nakryta została dachem namiotowym. Grubość murów wieży osiągnęła do 2,5 metra, a wysokość około 20 metrów. W przyziemiu elewacji zachodniej przepruto ostrołuczny, uskokowy portal wejściowy, na poziomie pierwszego piętra dwa bardzo wąskie i małe otwory doświetlające wnętrze, a na wysokości trzeciego piętra szczelinowe otwory przechodzące w podłużne blendy. Ponadto elewacje urozmaicono pozostawieniem regularnie rozmieszczonych otworów maczulcowych po wykorzystywanych w trakcie budowy rusztowaniach. Wnętrze przyziemia zostało podsklepione, wyższe kondygnacje przykryto natomiast płaskimi stropami układanymi na odsadzkach muru. Komunikację pionową zapewniały wąskie schody w grubości muru.
Stan obecny
Obecnie jedyną pozostałością po kościele św. Mikołaja jest późnogotycka wieża. Na miejscu korpusu nawowego znajduje się dziś współczesne centrum handlowe, umieszczone niestety tuż obok wieży, przez co przysłania całkowicie zabytek od strony wschodniej. Wieża jest własnością Muzeum Ziemi Szczecineckiej, w zbiorach którego znajdują się srebra, broń i akcesoria myśliwskie oraz bogata biblioteka naukowa.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Biała karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, wieża protestanckiego kościoła parafialnego p.w. św. Mikołaja, J.Dudź, nr 6757, Szczecinek 1987.
Pilch J., Kowalski S., Leksykon zabytków Pomorza Zachodniego i ziemi lubuskiej, Warszawa 2012.