Historia
Kościół w Łosośnicy (Lasbeck) zbudowany został pod koniec XV wieku. Przez większość okresu nowożytnego unikał większych przekształceń. Dopiero w XIX stuleciu w trakcie renowacji przekształcono wszystkie otwory okienne zmieniając ich kształt i wielkość. W pierwszej połowie XX wieku do kościoła dostawiono drewnianą wieżę (być może powstałą na miejscu starszej, gdyż świątynia już w XVIII wieku posiadała dwa dzwony), ale zniszczona została ona w trakcie drugiej wojny światowej lub krótko po niej.
Architektura
Kościół zbudowano z kamienia narzutowego łączonego wapienną zaprawą oraz z cegły wykorzystywanej do ukształtowania detali architektonicznych, jako prostą, niewielką budowlę salową, typową dla wiejskiej architektury sakralnej z rejonu Pomorza Zachodniego. Wzniesiony został na planie prostokąta o wymiarach około 16,8 x 12,1 metrów, bez wydzielonego zewnętrznie z bryły prezbiterium, a także bez żadnych aneksów (zakrystia, kruchta). Zwieńczono go dachem dwuspadowym opartym na dwóch prostych, nieozdobnych szczytach przy krótszych bokach.
Oświetlenie kościoła zapewniały trzy wysoko przebite okna południowe i jedno okno wschodnie. Strona północna zgodnie ze średniowieczną tradycją budowlaną pozbawiona była otworów, co wynikało albo ze względów symbolicznych (kojarzenie północy z siłami zła) albo ze względów praktycznych (najwięcej światła padało od południa i wschodu, nie chciano więc zbyt mocno narażać się na zimno i przeciąg).
Wejście usytuowano po stronie południowej w profilowanym uskokami, ostrołukowym portalu wykonanym z cegły, nad którym pierwotnie znajdował się okulus wypełniony rozetą. Drugi, dużo skromniejszy portal osadzono w ścianie zachodniej. Wnętrze kościoła utworzono jednoprzestrzenne, prezbiterium zaakcentowano jedynie niewielką różnicą poziomów. Sala przykryta była zapewne drewnianym stropem gdyż w szczycie wschodnim przebito małe otwory doświetlające.
Stan obecny
Kościół zachował pierwotny, prosty układ przestrzenny prowincjonalnej późnośredniowiecznej budowli sakralnej. Okna w ścianie północnej są wynikiem ingerencji z XIX lub XX wieku, natomiast południowe najpewniej zostały powiększone. Oryginalną formę posiada portal południowy. Przy ścianie wschodniej znajduje się wielki głaz narzutowy z wykutym krzyżem na tarczy. Wystrój wnętrza i wyposażenie są w całości nowożytne. Niestety późnośredniowieczny ołtarz szafiasty zaginął w trakcie II wojny światowej.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Biała karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, kościół filialny pw. Zesłania Ducha Św., A.Szerniewicz, nr 5793, Łosośnica 1995.
Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, Der Kreis Regenwalde, Stettin 1912.