Historia
Wieś Laskowo (niem. Gross Latzkow) po raz pierwszy pojawiła się w źródłach pisanych w 1236 roku, w dokumencie potwierdzającym jej przynależność do opactwa cystersów w Kołbaczu. Murowany kościół w Laskowie zbudowany został około drugiej połowy XIII wieku. Po 1534 roku z rąk katolików przejęli go protestanci, co zapoczątkowało pierwsze nowożytne zmiany w wystroju i wyposażeniu budowli. W 1680 roku kościół przeszedł remont, a na przełomie XVIII i XIX wieku w zachodniej części korpusu świątyni wydzielono kruchtę oraz dobudowano drewnianą wieżę.
Architektura
Kościół został zbudowany z granitowej, układanej w regularne warstwy kostki, jako typowy przykład wiejskiego, niewielkiego budownictwa sakralnego na Pomorzu Zachodnim w okresie średniowiecza. Utworzona została budowla orientowana na linii wschód – zachód, ale salowa, bez wyodrębnionego zewnętrznie prezbiterium i wieży. W planie kościół uzyskał kształt prostokąta o wymiarach zewnętrznych 22,7 x 12,8 metrów.
Oświetlenie jednoprzestrzennego wnętrza zapewniały wąskie, obustronnie rozglifione otwory okienne, w ścianie wschodniej tworzące popularną w regionie triadę. Wejścia tradycyjnie umieszczono od południa i zachodu. To drugie wiodło przez ostrołucznie zamknięty, uskokowy portal. Prawdopodobnie uskokową formę miał pierwotnie także portal południowy. Elewacje zewnętrzne kościoła opięto skośnie profilowanym cokołem.
Wnętrze kościoła ze względu na pozostawienie wszystkich zewnętrznych elewacji gładkich, nierozczłonkowanych przyporami czy też lizenami, nie zostało podsklepione. Przykrywał je drewniany strop lub drewniana kolebka (wschodnie okna utworzono wysokie, lekko wchodzące w strefę szczytu). Część prezbiterialna mogła być wyróżniona wewnątrz lekką przegrodą lektorium lub różnicą wysokości posadzki.
Stan obecny
Kościół zachował się do czasów współczesnych w dobrym stanie, bez większych zmian nowożytnych. Jedynie nad zachodnią częścią korpusu nadbudowano prostą drewnianą wieżę, przekształcono portal południowy i lekko zmieniono kształt niektórych, nadal wąskich okien. W środku kościoła znajduje się granitowa chrzcielnica datowana na XIII/XIV wiek. Co więcej w pobliżu kościoła znajduje się późnośredniowieczny, ostrołuczny portal furty zapewniającej wejście na teren przykościelnego cmentarza. Obecnie świątynia funkcjonuje pod współczesnym wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Lemcke H., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, Der Kreis Pyritz, Stettin 1906.
Piasek D., Średniowieczne kościoły granitowe Pomorza Szczecińskiego i Nowej Marchii, Gdynia 2023.
Pilch J., Kowalski S., Leksykon zabytków Pomorza Zachodniego i ziemi lubuskiej, Warszawa 2012.
Świechowski Z., Architektura granitowa Pomorza Zachodniego w XIII wieku, Poznań 1950.