Historia
Zamek powstał w drugiej połowie XIV wieku z inicjatywy księcia mazowieckiego Siemowita III lub Siemowita IV. W 1462 roku Gostynin został wcielony przez Kazimierza Jagiellończyka do Korony Polskiej, a zamek stał się siedzibą starosty królewskiego. Pod koniec XVI wieku opisywano go już jako opuszczony, jednak w początkach XVII wieku został odnowiony. W 1611 roku osadzono w niewoli na zamku cara rosyjskiego Wasyla IV Szujskiego, który zmarł tu rok później w wyniku epidemii. W czasie wojen ze Szwecją w połowie XVII wieku budowla została uszkodzona. Kolejne zniszczenia nastąpiły w okresie tzw. wojny północnej na początku XVIII wieku oraz w 1772 roku podczas oblężenia przez wojska rosyjskie. Po III rozbiorze Polski, władze pruskie poleciły rozebrać zamek.
Architektura
W pierwszym etapie powstała czworoboczna, oskarpowana wieża mieszkalno – obronna, którą na przełomie XIV i XV wieku rozebrano. Zastąpiło ją wówczas czworoboczne założenie z kwadratową wieżą w narożniku północno – wschodnim. Wjazd do zamku umieszczono od strony wschodniej. W trzecim etapie prac w XV wieku wzniesiono wzdłuż kurtyny północnej główny dom zamkowy oraz budynek bramny. Kolejna rozbudowa w XVI wieku, prowadzona przez kanclerza Krzysztofa Szydłowieckiego, doprowadziła do powstania południowego, szachulcowego domu. Znajdujący się na północ od zamku przygródek, oddzielony był od niego fosą.
Stan obecny
W XIX wieku przy wykorzystaniu fragmentów dawnego zamku książęcego wzniesiono istniejący do dziś zbór ewangelicki. Prawdopodobnie kryje on w sobie relikty oryginalnej zabudowy, jednak nie da się ich dzisiaj wypatrzyć, a obecna budowla w żaden sposób nie nawiązuje do średniowiecznego zamku.
pokaż miejsce po zamku na mapie
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.
Sypek A., Sypek R., Zamki i obiekty warowne ziemi mazowieckiej, Warszawa 2002.