Ergeme – zamek zakonny Ermes

Historia

   Zamek Ermes powstał prawdopodobnie około  1320 roku i już trzy lata później pojawił się w źródłach pisanych. Służył, podobnie jak inne tego typu warownie popasowe, głównie jako skład zapasów żywności bądź broni, miejsce schronienia okolicznej ludności i jako dogodne miejsce postoju maszerujących wojsk. Pod względem militarnym stanowił pomniejszą strażnicę pomiędzy terenami zakonu krzyżackiego a władztwem biskupów dorpackich. W XV wieku jego znaczenie zapewne wzrosło, gdyż obwarowania przebudowano i dostosowano do użycia broni palnej. W 1560 roku w pobliżu zamku rozegrała się bitwa inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego z wojskami Iwana Groźnego. Zakon po przegranej i odniesieniu sporych strat utracił możliwość obrony swojego terytorium, uległ sekularyzacji, a powstałe na jego miejscu Księstwo Kurlandii i Semigalii wraz z zamkiem Ermes oddało się pod protekcję Rzeczpospolitej. Panowanie polskie nad warownią trwało do pierwszej połowy XVII wieku, kiedy to utraciła ona swoje znaczenie militarne i aż do XIX wieku służyła jako spichlerz.

Architektura

   Ermes był typowym zamkiem popasowym, którego głównym elementem był obszerny, regularny dziedziniec otoczony murem obronnym i fosą. Wzdłuż murów obwodowych znajdowały się przystawione do ich wewnętrznego lica pomieszczenia dla załogi i zaplecze gospodarcze (te pierwsze można kojarzyć z licznymi małymi izbami, pomieszczenia gospodarcze natomiast zapewne znajdowały się w dużych salach bez wewnętrznych podziałów). W XV wieku zamek rozbudowano dostawiając okrągłe wieże przystosowane do użycia broni palnej. Jedną z nich wzniesiono w połowie długości zachodniego muru zamku, drugą natomiast w północno – wschodnim narożu. Wieża zachodnia była o tyle nietypową budowlą, iż posiadając w planie kształt cylindryczny mieściła zarazem przejazd bramny.

Stan obecny

   Obecnie, leżący na uboczu uczęszczanych szlaków turystycznych zamek Ergeme, znajduje się w stanie dość dobrze zachowanej ruiny. Przetrwała większość muru obronnego oraz dwie cylindryczne wieże. Niestety zabytek jest zaniedbany i pilnie potrzebuje zabezpieczenia i opieki konserwatorskiej.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Borowski T., Miasta, zamki i klasztory. Inflanty, Warszawa 2010.
Ose I., Neugebaute Türme der Burgen Lettlands, „Castella Maris Baltici” nr. 3-4, Turku-Tartu-Malbork, 2001.
Tuulse A., Die Burgen in Estland und Lettland, Dorpat 1942.