Historia
Zamek Sesswegen był jedną z najbardziej na wschód wysuniętych warowni arcybiskupstwa ryskiego. Data jego budowy nie została przekazana przez źródła pisane, ale prawdopodobnie miało to miejsce pod koniec XIV wieku. Z pewnością zamek istniał już w 1461 roku, a związana z nim osada w 1410 roku. W 1479 roku Sesswegen zostało zajęte przez wojska krzyżackie, które okupowały zamek do 1486 roku. W międzyczasie najechały go oddziały moskiewskie, jednak nie zdołały zdobyć zamku. Od 1559 roku znajdował się on we władaniu państwa polsko – litewskiego, którego załoga w 1560 roku zdołała odeprzeć atak wojsk tatarsko – moskiewskich. Dokonania tego nie udało się powtórzyć w 1577 roku, kiedy to armia Iwana Groźnego zdobyła Sesswegen, by utracić go na rzecz Polski w 1588 roku. Kolejny raz warownia zmieniła właściciela w 1625 roku, gdy zajęli ją Szwedzi. Co ciekawe średniowieczne obwarowania były wtedy wciąż w dobrym stanie i zdatne do obrony. Dopiero wojna szwedzko – rosyjska doprowadziła do unicestwienia zamku w 1656 roku. W 1661 opisywany był on już jako niezdatna do użytku ruina. Niestety została ona prawie całkowicie usunięta w 1896 roku, gdy podjęto decyzję o budowie na jej miejscu neogotyckiego pałacyku.
Architektura
Zamek założony został w zakolu rzeki, po stronie wschodniej połączonej z dwoma większymi zbiornikami wodnymi. Był założeniem dwuczłonowym, składającym się z zamku górnego i ufortyfikowanego przedzamcza po stronie północnej. Co nietypowe to zamek górny zajmował czołową część założenia, otwartą na przebiegający w pobliżu szlak i nie zabezpieczoną korytem rzeki, natomiast podzamcze było niejako ukryte w najgłębszym miejscu zakola.
Zamek górny posiadał plan zbliżony do kwadratu oraz prawdopodobnie pełną czteroskrzydłową zabudowę wewnętrzną, zbliżającą go do wyglądu krzyżackiego zamku konwentualnego. Wjazd na dziedziniec zamku górnego odbywał się poprzez środkową część skrzydła północnego, być może o wieżowej formie. Podzamcze natomiast dostępne było furtą przy narożniku południowo – wschodnim oraz zespołem bramnym w narożu południowo – zachodnim.
Dokładne rozplanowanie pomieszczeń zamku nie jest dziś znane, lecz z pewnością powielało ono typowy dla średniowiecza schemat z pomieszczeniami gospodarczymi i pomocniczymi w przyziemiu oraz komnatami reprezentacyjno – mieszkalnymi na piętrze. Na piętrze znajdowała się także kaplica, usytuowana albo nad przejazdem bramnym, albo we wschodniej części założenia, tak by jej prezbiterium było odpowiednio zorientowane. Na podzamczu przypuszczalnie nie było żadnej zabudowy murowanej, co najwyżej drewniane lub szachulcowe pomieszczenia przystawione do muru obronnego.
Stan obecny
Zamek poza niewielkim kamiennym reliktem, prawdopodobnie dawnej bramy, a także pozostałościami długiego na około 50 metrów muru podzamcza nie przetrwał do czasów współczesnych. Co więcej na jego terenie pod koniec XIX wieku wzniesiono neogotycki pałac uniemożliwiający prowadzenie dalszych badań.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Borowski T., Miasta, zamki i klasztory. Inflanty, Warszawa 2010.
Herrmann C., Burgen in Livland, Petersberg 2023.
Tuulse A., Die Burgen in Estland und Lettland, Dorpat 1942.