Burtnieki – zamek Burtneck

Historia

   Zamek wzniesiono w pierwszej połowie XIV wieku, przy czym nazwa Burtneck po raz pierwszy pojawiła się w źródłach historycznych w 1357 roku. Nie miał on dużego znaczenia militarnego, stanowił raczej obwarowany punkt składu zapasów żywności, m.in. zboża i ryb poławianych w pobliskim jeziorze oraz ośrodek kontroli okolicznych ziem. Był też częstym przedmiotem sporów pomiędzy roszczącymi sobie do niego prawa arcybiskupami ryskimi a zakonem krzyżackim. Administracyjnie podlegał komturom w Wenden, stanowiąc źródło  dochodów tego ośrodka zakonnego. Po najeździe wojsk Iwana Groźnego na Inflanty i sekularyzacji zakonu krzyżackiego, zamek przyłączono do Rzeczpospolitej. Stał się on własnością ufundowanego przez króla Stefana Batorego biskupstwa Wenden. W kolejnym stuleciu należał do Szwecji, następnie do Rosji, a od połowy XVIII, aż do początku XIX wieku był własnością prywatną, stopniowo zatracając swój średniowieczny wygląd na rzecz nowożytnej rezydencji mieszkalnej.

Architektura

   Burtneck usytuowano na niewielkim wzniesieniu w pobliżu południowych brzegów dużego jeziora Burtnieks. Był to typowy zamek popasowy z obszernym dziedzińcem otoczonym kamiennym murem obronnym i dookolnym przekopem. Wewnątrz obwodu obronnego mogły stacjonować zbrojne oddziały lub wozy kupieckie, mógł on też służyć jako skład zapasów żywności lub broni. Główny dom zamkowy znajdował się przy kurtynie północno – zachodniej, a po przeciwnej stronie znajdowała się brama wjazdowa do warowni. Przy wewnętrznych ścianach murów obronnych mogły też znajdować się kolejne zabudowania gospodarcze wzniesione w konstrukcji drewnianej lub szachulcowej.

Stan obecny

   Obecnie na miejscu średniowiecznego zamku leży nowożytna rezydencja z XVIII/XIX wieku. Najciekawszymi pozostałościami pierwotnej warowni są zarośnięte fragmenty murów zamkowych.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Borowski T., Miasta, zamki i klasztory. Inflanty, Warszawa 2010.
Tuulse A., Die Burgen in Estland und Lettland, Dorpat 1942.