Historia
Zamek Ascheraden był jedną z najstarszych warowni Inflant, wzniesioną jeszcze przez Zakon Kawalerów Mieczowych, oraz jedynym z tej grupy położonym na południe od Rygi w kierunku pogańskiej jeszcze Litwy. Powstał on prawdopodobnie na miejscu zdobytego wcześniej, pogańskiego grodu. Stanowił siedzibę zakonnej komturii, a pierwszym odnotowanym w źródłach komturem był zarządzający zamkiem około 1209 roku rycerz zakonny Hartmut. Wówczas była to jeszcze budowla drewniana, lecz już w okolicach pierwszej ćwierci XIII wieku zaczęto wznosić pierwsze kamienne mury.
Po klęsce Zakonu Kawalerów Mieczowych w bitwie pod Szawlami, komturia Ascheraden przez pewien czas była nieobsadzona, pierwszym krzyżackim komturem był w latach 50-tych XIII wieku rycerz krzyżacki Heidenreich. Pod rządami krzyżackimi zamek parokrotnie rozbudowywano, lecz już w drugiej połowie XV wieku miejscowy konwent nie spełniał wymaganej regułą minimalnej liczby 12 członków, a przyzamkowa osada nigdy nie rozwinęła się w średniowieczu do rozmiarów miasta. Po sekularyzacji zakonu zamek dostał się pod panowanie polsko – litewskie. W 1577 roku został częściowo zniszczony przez wojska moskiewskie, lecz szybko odbudowano go. Upadek i zniszczenie nastąpiło około połowy XVII wieku, w 1680 roku opisywany już był jako ruina.
Architektura
Ciężko odtworzyć kształt średniowiecznej warowni. Zamek górny składał się z trzech, a być może i czterech skrzydeł, w których znajdowały się wymagane przez regułę zakonną pomieszczenia: refektarz, dormitorium, kaplica, możliwe iż także infirmeria. Co najmniej jedną cylindryczną wieżę usytuowano w północnym narożu. Prawdopodobnie dobudowana została ona w XV wieku i była przystosowana do użycia broni palnej, wcześniej natomiast, jeszcze w XIV wieku zbudowana mogła zostać czworoboczna wieża południowa. Ponadto zamek górny od południowego – wschodu ochraniały aż dwa przedzamcza, rozdzielone od siebie przekopem. Na pozostałych kierunkach ochronę zapewniała rzeka Dźwina i wpadający do niej od północnego wschodu strumień Karikste.
Stan obecny
Do czasów współczesnych przetrwały jedynie fragmenty północnej, narożnej wieży zamku górnego. Niestety duża część zabudowań, wraz z fundamentami osunęła się do rzeki. Wstęp na teren ruin jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Borowski T., Miasta, zamki i klasztory. Inflanty, Warszawa 2010.
Tuulse A., Die Burgen in Estland und Lettland, Dorpat 1942.