Historia
Wieża zwana pierwotnie Owneskiegh, czy też Unskeag, prawdopodobnie zbudowana została około pierwszej połowy XVI wieku, sądząc po nazwie przypuszczalnie z fundacji rodu Blake. W przekazach pisemnych odnotowana została dopiero w 1631 roku. Według cywilnej lustracji z lat 1654-1656 dobra Owneskiegh miały się wówczas znajdować w posiadaniu niejakiego Johna Comyna, określanego jako katolik i papista. Funkcje mieszkalne wieża pełnić mogła najdalej do XVIII wieku, następnie zapewne włączona została w obręb folwarku i zaczęła służyć celom gospodarczym.
Architektura
Wieżę mieszkalną zbudowano na stosunkowo płaskim, pokrytym łąkami i polami obszarze po zachodniej stronie rzeki Moyne. Z powodu braku większych naturalnych przeszkód terenowych, pierwotnie musiała być otoczona jakąś formą lżejszych obwarowań, zapewne o konstrukcji drewniano – ziemnej. W ich obrębie znajdować się musiały pomocnicze i gospodarcze zabudowania, takie jak stajnie, spichrze, obory, chlewy, czy różnego rodzaju szopy lub domy służby. Również one najpewniej były konstrukcji drewnianej lub szachulcowej.
Wieża wzniesiona została na planie prostokąta o dłuższych bokach na osi wschód – zachód, z murami utworzonymi ze z grubsza opracowanego od strony lica kamienia, uzupełnianego drobniejszym gruzem i łączonego zaprawą, przy czym regularny układ warstw bywał w wielu miejscach zaburzany. Tradycyjnie narożniki budynku wzmocniono większymi, lepiej opracowanymi ciosami, z których też wykonano obramienia okienne i drzwiowe. Drewno wykorzystywane było do utworzenia stropów między kondygnacjami i więźby dachowej.
Elewacje wieży rozdzielono wąskimi, rozglifionymi do wnętrza oknami o sfazowanych obramieniach zamkniętych łukami w tak zwane ośle grzbiety. Utworzono także otwory strzeleckie przeznaczone dla ręcznej broni palnej. Zwieńczenie korony murów obwodowych pierwotnie mogło mieć formę dookolnego chodnika straży chronionego przez blankowane przedpiersie, wtórnie zastąpionego dwuspadowym dachem szczytowym. Podstawa wieży, której mury były najgrubsze, wyposażona została w lekko pochyłe elewacje. Wnętrze wieży podzielone było na cztery kondygnacje.
Stan obecny
Wieża zachowała się do czasów współczesnych w postaci niezadaszonej ruiny z pełnym obwodem murów sięgających najwyższej kondygnacji i obu szczytów. Niestety znajduje się obecnie pośrodku gospodarczych zabudowań ogromnego kompleksu chlewni, przez co obejrzenie jej może być utrudnione i uwarunkowane uzyskaniem zgody od prywatnego właściciela. Wnętrze z pewnością jest niedostępne, ale z zewnątrz widać liczne późnogotyckie otwory okienne z zamknięciami uformowanymi w ośle grzbiety.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Cairns C., The tower houses of county Tipperary, Dublin 1984.
Salter M., The castles of North Munster, Malvern 2004.
The Civil Survey A.D. 1654-1656, County of Tipperary, Vol. I, red. R.C. Simington, Dublin 1931.