Historia
Mieszkalno – obronna wieża Carrickkildavnet zbudowana miała zostać w pierwszej połowie XV wieku z fundacji klanu O’Malley, którego przedstawiciele jako królowie Umhaill rządzili północno – zachodnią częścią Irlandii. Według tradycji w drugiej połowie XVI wieku związana z nią była Grace O’Malley, przywódczyni klanu, wsławiona pirackimi rajdami i oporem przeciwko Anglikom. Nie wiadomo do kiedy wieża pełniła funkcje mieszkalne.
Architektura
Wieżę zbudowano w południowo – wschodniej części wyspy Achill, nad brzegiem cieśniny oddzielającej ją od głównej części Irlandii. Od strony wschodniej Carrickkildavnet ograniczone było barierą wodną, natomiast od zachodu teren stopniowo wznosił się, aż do kulminacji wzgórza stanowiącego południową część wyspy. Od północy i południa przy wieży biegł przybrzeżny szlak łączący najważniejsze osady na Achill. Wieża kontrolować mogła ruch na cieśninie, choć nie została zbudowana w jej największym przewężeniu.
Wieża Carrickkildavnet uzyskała smukłą bryłę o niewielkich rozmiarach, w planie bowiem jej mury uzyskały rozmiar 6,9 x 5,6 metrów, przy grubości ścian dochodzącej w przyziemiu do około 1,7 metra. Z wieżą pierwotnie połączony był mur o grubości zaledwie 0,8 metra, otaczający od północy i zachodu niewielki dziedzińczyk. Jego południowo – zachodniego narożnika broniła drobna cylindryczna baszta, zapewne flankująca sąsiednią bramę. Całość wzniesiona była z miejscowego, łączonego zaprawą kamienia łamanego, jedynie do wzmocnienia narożników wieży i utworzenia obramień niektórych otworów wykorzystano ciosy.
Od strony zewnętrznej mury wieży wyposażono w części cokołowej w pochyłe ku wnętrzu elewacje (ang. batter). Ściany przepruto głównie prostymi otworami szczelinowymi, pozbawionymi zdobień i wpuszczającymi do wnętrza niewielką ilość światła słonecznego. Tylko na trzeciej kondygnacji nieco szersze okna zamknięto zgrubnie wykonanymi oślimi grzbietami. Jedno większe okno ostrołuczne ze sfazowanym obramieniem wykonano też na najwyższym piętrze w ścianie wschodniej, z widokiem na cieśninę. Wieżę zwieńczono przedpiersiem z krenelażem, pośrodku którego pierwotnie z wszystkich stron podwieszono wykusz machikułowy. Pełniły one funkcję obronną, natomiast jako latryna służył płytszy i mniejszy wykusz przy południowo – zachodnim narożniku przedpiersia. Dokładnie pod mniejszym wykuszem w murze utworzono otwór wylotowy kanału latryn osadzonych w grubości muru obwodowego wieży.
Wewnątrz sklepieniem przykryto najniższą kondygnację wieży, połączoną z górnym piętrem otworem przebitym przez kolebkę. Zwiększało to obronność budynku, zapewniając możliwość odcięcia górnych kondygnacji po wciągnięciu drabiny. Wyżej komunikację między trzema piętrami zapewniały schody w grubości zachodniej ściany. Najniższa kondygnacja na co dzień zapewne pełniła funkcje gospodarcze jako skład i spiżarnia, podczas gdy mieszkalne były górne, przykryte drewnianymi stropami piętra. Główną, reprezentacyjno – mieszkalną częścią wieży musiała być kondygnacja trzecia, wyposażona w najszersze okna wyróżnione oślimi grzbietami.
Stan obecny
Wieża Carrickkildavnet jest dziś odrestaurowaną budowlą o pełnej wysokości murów obwodowych, jedną z najlepiej zachowany w północno – zachodniej części Irlandii. Niestety nie posiada połączenia między przyziemiem a górnymi kondygnacjami, na które wstęp jest niemożliwy. Przyległy do niej mur z narożną basztą widoczne są jedynie we fragmentach na poziomie przyziemia. Nie zachował się także wschodni wykusz machikułowy, po którym widoczne są ślady na przedpiersiu.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The castles of Connacht, Malvern 2004.