Historia
Wieża Bulgaden Eady prawdopodobnie zbudowana została w schyłkowym okresie średniowiecza, w pierwszej połowie XVI wieku lub najdalej około połowy tamtego stulecia. W 1583 roku znajdować się miała w posiadaniu niejakiego Eady Lacy. Około 1652 roku ze względu na zaangażowanie się właścicieli w katolickie powstanie, została skonfiskowana i przekazana angielskiemu osadnikowi, kapitanowi Hughowi Massey. Przypuszczalnie najdalej w XVIII stuleciu została porzucona.
Architektura
Wieża była średniej wielkości budowlą mieszkalno – obronną, założoną na planie czworoboku o wymiarach 11,4 x 10 metrów i wysokości co najmniej trzech, a najpewniej czterech lub pięciu kondygnacji. Jej mury o grubości około 2,3 metra wzniesiono z kamienia o zróżnicowanej wielkości, z grubsza opracowanego od strony lica i układanego bez większego przywiązania do regularności warstw. Większymi i lepiej obciosanymi kwadrami wzmocnione zostały najbardziej narażone na uszkodzenia narożniki budowli. Ponadto większe kamienie wykorzystywano w dolnych partiach wieży, a w górnych częściej dobierano już płaskie kamienie o małych i średnich rozmiarach.
Wieża w części cokołowej, gdzie mur obwodowy był najgrubszy, wyposażona została w pochyłe elewacje (ang. batter) wzmacniające stabilność konstrukcji. Elewacje zewnętrzne wieży były proste, pozbawione dekoracji, przeprute nieregularnie porozmieszczanymi otworami okiennymi. Okna zapewne były niewielkich rozmiarów, jedno- i dwustronnie rozglifione, na najniższych kondygnacjach o formie szczelin mogących służyć do prowadzenia obrony. Być może wzorem innych irlandzkich wież mieszkalnych okna na najwyższych piętrach zamknięte były bardzo popularnymi u schyłku średniowiecza oślimi grzbietami. Zwieńczenie wieży mogło mieć formę dookolnej galerii obronnej, poprowadzonej w koronie muru obwodowego.
Wejście do najniższej kondygnacji wieży znajdowało się po stronie południowej, blisko jednego z narożników. Zamykane musiało być drzwiami, gdyż w murze utworzono otwór na belkę blokującego je rygla. Za nimi w grubości muru znajdował się korytarzowy przedsionek, zwyczajowo połączony z klatką schodową w grubości muru, ale bez wnęki dla strażnika lub odźwiernego. Główne pomieszczenie najniższej kondygnacji było słabo oświetloną, przykrytą stropem komorą, przeznaczoną zapewne do celów gospodarczych, wyposażoną w dwie wnęki – półki ścienne przy dwóch narożnikach. Równie ciemna i pozbawiona udogodnień mieszkalnych była druga kondygnacja, choć przykrywała ją już ostrołuczna kolebka. Komnaty mieszkalne znajdować się musiały na dwóch najwyższych piętrach.
Stan obecny
Do czasów współczesnych zachowały się dwie najniższe kondygnacje wieży, włącznie ze sklepieniem ponad drugą z nich. W murach widoczne są spore ubytki, zwłaszcza w narożniku południowym, gdzie mieściła się klatka schodowa, a także w miejscach po otworach okiennych. Ponadto z narożnika zachodniego rozgrabiono ciosy. Zachował się co najmniej jeden szczelinowy otwór przyziemia oraz wnęki ścienne we wnętrzu wieży.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The castles of North Munster, Malvern 2004.
Westropp T.J., The Ancient Castles of the County of Limerick (Central and South-Eastern Baronies), „Proceedings of the Royal Irish Academy: Archaeology, Culture, History, Literature”, Vol. 26, 1906/1907.