Historia
Wieża mieszkalna Brackloon prawdopodobnie zbudowana została w pierwszej połowie XVI wieku, z fundacji irlandzkiej rodziny O’Madden. Z pewnością miało to miejsce przed 1557 rokiem, kiedy to została zajęta przez angielskiego zastępcę gubernatora Irlandii (ang. Lord Justice), w trakcie kampanii przeciwko klanowi O’Connorów z Offlay, którym O’Maddenowie użyczyli schronienia. Ród O’Madden zdołał utrzymać w posiadaniu Brackloon w trakcie niepokojów z końca XVI i połowy XVII wieku, a nawet przeprowadził w początkach XVII wieku niewielką przebudowę wieży, celem poprawienia jej warunków mieszkalnych. Funkcje rezydencjonalne wieża pełniła do końca XVIII stulecia. Po około stuletniej przerwie i remoncie była przez pewien czas dzierżawiona, aż na początku XX wieku ponownie popadła w ruinę.
Architektura
Wieża zbudowana została na planie prostokąta o wymiarach 8,3 x 6,3 metra, z murami obwodowymi o wysokości czterech kondygnacji. Uzyskała więc smukłą bryłę o niezbyt dużych rozmiarach. Elewacje zewnętrzne na poziomie przyziemia, tam gdzie mury były najgrubsze, utworzono pochyłe. Zwieńczeniu wieży nadano formę otwartej galerii obronnej ukrytej za krenelażem, przy czym dwa przeciwległe narożniki po stronie południowo – zachodniej i północno – wschodniej wzmocniono czworobocznymi bartyzanami, a trzeci, południowo – wschodni, podwyższono o jedną kondygnację do formy czworobocznej wieżyczki strażniczo – obserwacyjnej.
Wejście do wieży usytuowano na poziomie gruntu pośrodku ściany południowej. Jego ochronę zapewniał nadwieszony na czwartej kondygnacji wykusz machikułowy, a zapewne także zamykana i otwierana ruchem wahadłowym żelazna krata. Otwory okienne w typowy dla średniowiecza sposób rozmieszczono niesymetrycznie. Miały proste formy i w większości kształty szczelinowe. Większe okna znajdowały się tylko na dwóch najwyższych piętrach.
Wnętrze wieży podzielono na cztery kondygnacje, każdą z jednym dużym pomieszczeniem. Wszystkie kondygnacje rozdzielono drewnianymi stropami, jedyne sklepienie zakładając w małej komorze w grubości muru nad wejściem. Główne pomieszczenia na dwóch najwyższych piętrach uzyskały większe wymiary od przyziemia i pierwszego piętra, ze względu na znaczne zmniejszenie grubości muru obwodowego w miejscu gdzie założono strop między drugą a trzecią kondygnacją. Komunikację pionową zapewniła spiralna klatka schodowa w grubości narożnika południowo – wschodniego.
Stan obecny
Wieża jest dziś w pełni zachowaną i użytkowaną budowlą, za sprawą przeprowadzonej na początku XXI wieku renowacji. Zmiany nowożytne ograniczyły się do przekształcenia górnych pięter, powiększenia niektórych otworów okiennych i wybudowania kominów odprowadzających dym z osadzonych w XVII wieku kominków. Wnętrza służą obecnie pokojami do wynajęcia. Od strony zewnętrznej zabytek jest dostępny z racji usytuowania zaraz przy drodze publicznej.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The castles of Connacht, Malvern 2004.