Historia
Murowana siedziba mieszkalno obronna w Ballybrittan zbudowana została pod koniec XV wieku, prawdopodobnie z fundacji jednej z gałęzi klanu O’Connor. W źródłach pisanych pojawić się miała po raz pierwszy dopiero w drugiej połowie XVI wieku, w okresie konfiskat irlandzkich majątków przez angielską Koronę i sprowadzania angielskich osadników. Funkcje mieszkalne wieża pełniła zapewne do około połowy XVIII stulecia, kiedy to w jej sąsiedztwie wzniesiono wygodniejszą nowożytną rezydencję.
Architektura
Wieża była stosunkowo obszerną budowlą na planie prostokąta o długości 12,6 metrów i szerokości 8,7 metra, ale niezbyt dużej wysokości. Dłuższe elewacje usytuowano na linii wschód – zachód, krótsze na osi północ – południe. Mury wzniesiono z małej i średniej wielkości kamienia eratycznego, opracowanego od strony lica, bez ciosów w narożnikach. Budynek posiadał jedynie dwie kondygnacje, zwieńczone poprowadzonym w koronie murów obwodowych chodnikiem straży. Każda z kondygnacji mieściła po jednym dużym pomieszczeniu.
Wejście do wieży, zabezpieczane ryglem zasuwanym do otworu w murze, znajdowało się na poziomie gruntu we wschodniej części ściany południowej. Funkcjonowało też bezpośrednie wejście z zewnątrz na poziom pierwszego piętra, dostępne za pomocą drewnianych schodów lub ewentualnie drabiny. Umieszczono je również po stronie południowej budynku i tak jak wejście dolne zabezpieczono ryglem osadzanym w otworze w grubości muru.
Dolna kondygnacja była podsklepiona i słabo oświetlona szczelinowymi otworami o wewnętrznych rozglifieniach. Musiała pełnić funkcje gospodarcze. Z piętrem skomunikowana została za pomocą schodów w grubości muru wschodniego. Również w ścianie wschodniej kolejny bieg prostych schodów prowadził z piętra na chodnik straży. Piętro budynku mieściło pomieszczenie mieszkalne, ogrzewane kominkiem i oświetlane kilkoma oknami.
Stan obecny
Obecnie wieża jest niezadaszoną ruiną z zachowanym obwodem murów, częściowo przysłoniętą przez dostawione z dwóch stron nowożytne zabudowania mieszkalne i gospodarcze. Korona murów jest uszkodzona, bez krenelażu, ale z chodnikiem straży. Większość otworów okiennych i wejściowych została przekształcona. Zabytek jest własnością prywatną, ale udostępnioną dla zwiedzających.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The castles of Leinster, Malvern 2004.