Historia
Wieża Ballinlough w hrabstwie Offaly zbudowana została w późnych latach XVI wieku, z fundacji irlandzkiej rodziny O’Carroll (gael. Ó Cearbhaill). Nie wiadomo do kiedy pełniła funkcje mieszkalne. Przypuszczalnie została porzucona w późnym okresie nowożytnym na rzecz wygodniejszej i większej rezydencji.
Architektura
Wieża otoczona była niskim kamiennym murem z otworami strzeleckimi w przyziemiu, otaczającym niewielki dziedziniec o przekątnej wynoszącej około 27 metrów. Mur miał około 1 metra grubości i 2,5 metra wysokości od zewnętrznej strony, gdzie przebiegała sucha fosa. Wieżę założono na planie prostokąta wielkości 8,3 x 7,5 metra, uzyskała więc stosunkowo nieduże rozmiary, tym bardziej, iż część cokołowa posiadała zewnętrzne elewacje pochylone i dopiero od pierwszego piętra mury wznoszono w pionie. Na poziomie czwartej kondygnacji w dwóch narożnikach, południowo – zachodnim i północno – wschodnim, usytuowano obłe wykusze. Zwieńczeniem wieży było przykryte dwuspadowym dachem poddasze, oparte na trójkątnych szczytach przy krótszych bokach budynku. Wzdłuż dłuższych boków wieży pozostawiono w koronie miejsce na chodniki straży.
Wejście do wieży umieszczono na poziomie gruntu w elewacji wschodniej, gdzie osadzono prosty, ostrołucznie zamknięty portal. Prawdopodbnie chroniony był on żelazną kratą o wahadłowym ruchu zamykania, blokowaną łańcuchem przewlekanym przez otwory przebite w ościeżach. Pomimo wyposażenia wieży w narożne wykusze, nie wybudowano osobnego machikułu nad samym wejściem. Wewnątrz, z przedsionka w grubości muru przyziemia prosty bieg schodów poprowadzono w ścianie do narożnika północno – zachodniego, w którym komunikację przejmowała spiralna klatka schodowa.
Tradycyjnie najniższa, słabo oświetlona kondygnacja pełniła rolę gospodarczą, jako skład i spiżarnia. Posiadała ona jedynie trzy szczelinowe otwory, po jednym od północy, południa i zachodu, rozglifione do wnętrza i osadzone tamże we wnękach. Na drugiej kondygnacji mogło już funkcjonować pomieszczenie mieszkalne, znajdowała się tam bowiem w narożniku południowo – zachodnim latryna. Na trzeciej kondygnacji ogrzewanie zapewniał kominek. Tam oraz na najwyższym piętrze umieszczono największe w wieży okna. Żadna z kondygnacji nie została podsklepiona.
Stan obecny
Wieża posiada dziś formę trwałej ruiny o pełnej wysokości. Poddasze nie jest zadaszone, w murach widnieją też liczne wyrwy w miejscach otworów okiennych. Zachowały się natomiast dwa narożne wykusze, portal wejściowy, kilka szczelinowych otworów doświetlających i strzeleckich. Po południowej i południowo – zachodniej stronie przetrwał odcinek otaczającego ją niegdyś muru obronnego. Wnętrze wieży prawdopodobnie nie jest udostępnione dla zwiedzających, ponadto leży ona na terenie prywatnym, z dala od głównych dróg.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Salter M., The castles of Leinster, Malvern 2004.