Historia
Fundatorami wieży prawdopodobnie był ród Sarsfieldów, którzy wybudowali mieszkalno – obronną siedzibę w Amognamore (Áth Mongain Mór) w XV wieku. W 1588 roku wieża przeszła w ręce rodziny Billingsley, po tym gdy kilka lat wcześniej miejscowe dobra zostały skonfiskowane Sarsfieldom, ze względu na ich udział w antykrólewskim buncie Desmonda. W początkach XVII wieku kolejnymi właścicielami Amognamore zostali członkowie rodziny Hunt, a od połowy XVII wieku przedstawiciele rodu Lambert. Prawdopodbnie w XVIII stuleciu, a najdalej na początku XIX wieku wieża przestała pełnić funkcje mieszkalne i została wtopiona w zabudowę gospodarstwa rolnego.
Architektura
Wieża zbudowana została na planie prostokąta o wymiarach 8,4 x 6,6 metra, z dłuższymi bokami umieszczonymi z grubsza na osi wschód – zachód. Wzniesiono ją z miejscowego kamienia eratycznego, opracowanego do formy większych bloków w narożnikach budowli. Proste elewacje zewnętrzne wieży posiadały wybitnie obronny i surowy charakter. Przeprute były głównie szczelinowymi otworami strzeleckimi i niewielkimi otworami okiennymi, rozmieszczonymi w typowy dla średniowiecza niesymetryczny sposób. Wejście umieszczono na poziomie gruntu w ścianie północnej, blisko narożnika północno – zachodniego, gdzie utworzono półkoliście zamknięty portal.
Wnętrze wieży podzielono na trzy kondygnacje, z których pierwsza i trzecia przykryta została sklepieniem o formie ostrołucznej kolebki. Zaraz za wejściem umieszczono niewielki przedsionek, z którego wschodniej części proste schody w grubości muru wiodły na piętro, a ostrołuczny portal na wprost prowadził do głównego pomieszczenia przyziemia, przy czym drzwi w portalu mogły być blokowane ryglem osadzanym w otworze w murze. Pomieszczenie za nimi zapewne pełniło funkcje gospodarcze, gdyż doświetlane było jedynie dwoma otworami szczelinowymi, po jednym w ścianie wschodniej i zachodniej. Funkcje mieszkalne tradycyjnie pełnić musiały piętra, zwłaszcza piętro drugie, dostępne spiralną klatką schodową w grubości muru.
Stan obecny
Wieża zachowała się do chwili obecnej w całkiem dobrym stanie. Jedynie mury obwodowe jej najwyższej kondygnacji uległy uszkodzeniu i degradacji, a niektóre ościeża okienne i portal wejściowy są uszkodzone (dwie większe wyrwy widać zwłaszcza w ścianie wschodniej). Zabytek znajduje się na terenie prywatnego gospodarstwa, ale widoczny jest z drogi, a za zgodą właściciela przypuszczalnie możliwe jest jego bliższe obejrzenie.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Donnelly C.J., A Typological Study of the Tower Houses of County Limerick, „The Journal of the Royal Society of Antiquaries of Ireland”, 129/1999.
Salter M., The castles of North Munster, Malvern 2004.