Historia
Grobowiec zbudowany został pod koniec epoki kamienia, około 3000-2000 roku p.n.e. Użytkowany był przez dość długi czas, nawet w późnej epoce brązu, między 1250 a 550 rokiem p.n.e., gdy wykopywano doły z pokarmowymi darami pogrzebowymi, a nawet w epoce żelaza, kiedy to celtycka ludność między 124 a 224 rokiem n.e. wypełniła doły muszlami morskimi, rybami i wielorybimi kośćmi. Rytualne ceremonie w pobliżu Altar przestały być odprawiane wraz z pojawieniem się na okolicznych terenach chrześcijaństwa, jednak, co ciekawe, jeszcze w XVIII wieku grobowiec miał być wykorzystywany jako ołtarz przez księdza, któremu zakazano odprawiania liturgii w kościele.
Architektura
Grobowiec wzniesiono na niewielkim, równym skrawku terenu, około 30 metrów od skalistego wybrzeża przy północno – wschodnim krańcu zatoki Toormore, po południowej stronie półwyspu Mizen Head. Budowlę tworzyła komora grobowa, nad którą pierwotnie usypany był kamienno – ziemny kopiec (cairn). Ten drugi w planie przypuszczalnie miał formę zbliżoną do klina, rozszerzającego się po stronie zachodniej. Wzdłuż krawędzi kopiec mógł być obłożony średniej wielkości kamieniami, zabezpieczającymi kurhan przed rozproszeniem.
Wydłużona komora grobowa zbudowana została z dużych i płaskich kamieni, nie opracowanych, ale dobranych pod względem wielkości i kształtu. Miały one od 0,6 metra szerokości do 1,3 metra wysokości oraz około 0,1 – 0,2 metra grubości. Największe dwa głazy posłużyły do utworzenia zadaszenia, opartego na kamieniach bocznych i kamieniu zamykającym komorę od wschodu. Jeden z nich posiadał wymiary 2,7 x 2,3 metra i 0,2 metra grubości, drugi wymiary 2,6 x 2,5 metra przy podobnej grubości. Sama komora grobowa miała co najmniej 3,4 metra długości. Jej szerokość zmniejszała się z zachodu na wschód z 1,9 do 1,2 metra. W tym samym kierunku zmniejszała się również wysokość komory.
Wejście do grobowca znajdowało się po stronie zachodniej, było więc skierowane w stronę wybrzeża i zachodzącego słońca. Znajdowało się w szerszej i wyższej części komory grobowej, która była zorientowana na osi wschód – zachód. Poszerzona zachodnia część kopca, tworząca niewielki dziedzińczyk, mogła być wykorzystywana do przeprowadzania ceremonii i rytuałów pogrzebowych, między innymi ciałopalenia. We wnętrzu komory składowane były skremowane ludzkie kości, a także pozostałości węgla drzewnego i darów pogrzebowych.
Stan obecny
Do czasów współczesnych w dość dobrym stanie przetrwała komora grobowa, choć jej boczne kamienie i jeden z kamieni stropowych uległy znacznemu przekrzywieniu. Całkowitemu rozproszeniu uległ kamienno – ziemny kopiec, z którego materiał budowlany być może wykorzystany został w okresie nowożytnym do budowy pobliskiej drogi. Zabytek udostępniony jest dla zwiedzających. Znajduje się blisko drogi i utworzonego obok miejsca parkingowego, przy którym obejrzeć można tablicę informacyjną.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Borlase W., The dolmens of Ireland, London 1897.
Valera R., Ó’Nualláin S., Survey of the megalithic tombs of Ireland, volume IV, Dublin 1982.