Historia
Pierwsza wzmianka w źródłach pisanych o siedzibie mieszkalnej Alt Isenhof, własności rodziny von Lode, odnotowana została w 1421 roku. Murowany, niewielki zamek rycerski zbudowany został w połowie XVI wieku, prawdopodobnie przez ówczesnego właściciela tamtejszych ziem, Johanna von Taube. W czasach wczesnonowożytnych zamek miał wielu właścicieli z rodów Taube i Fleming. Dotkliwie ucierpiał w czasie wojny inflanckiej w drugiej połowie XVI wieku i w trakcie wielkiej wojny północnej na początku XVIII stulecia. Jako własność rodziny Stackelbergów utracił funkcje mieszkalne na rzecz magazynu, następnie mleczarni, więzienia i piwnicy na lód. Po 1940 roku został całkowicie opuszczony, a odbudowano go dopiero w latach 1987-1990.
Architektura
Alt Isenhof powstał jako późnośredniowieczny dwór obronny o wyraźnie jeszcze gotyckich cechach, z bryłą nad którą lekko dominowała narożna wieża, wyższa o jeden poziom od reszty budowli. Całość wzniesiona została na rzucie zbliżonym do prostokąta o wymiarach około 20 x 17 metrów, ale z złamaniem ścian w elewacji północno – zachodniej, spowodowanym lekkim wysunięciem czworobocznej wieży oraz narożnika północnego głównego bloku budynku. Budowla uzyskała bardzo masywne mury o grubości dochodzącej w przyziemiu do 2,3 metra.
Otwory okienne zamku pierwotnie w większości miały formę czworobocznych, rozglifionych do wnętrza szczelin. Większe okna znajdowały się tylko na drugiej kondygnacji mieszkalnej. Wejście umieszczono we wgłębieniu elewacji północno – zachodniej, raczej w celu ochrony przed przeciągami, niż ze względów obronnych. Nie było flankowane żadnym otworem strzeleckim, choć znajdowało się na wysokości piętra, musiała więc do niego prowadzić drabina lub zewnętrzne drewniane schody, łatwe do demontażu w razie zagrożenia.
Wnętrze głównej części zamku podzielono na trzy kondygnacje: najniższa pełniła funkcje magazynowe, środkowa była częścią mieszkalną, a najwyższa obronną. Nie licząc pomieszczeń w wieży, bryłę budowli na każdej z kondygnacji podzielono na trzy pomieszczenia, większe południowo – zachodnie i dwa mniejsze kwadratowe po stronie północno – wschodniej. W przyziemiu znajdował się piec typu hypocaustum, który ogrzewał główną komnatę na kondygnacji mieszkalnej.
Stan obecny
Zamek zachował do dnia dzisiejszego oryginalne dwie kondygnacje, natomiast najwyższe piętro wraz z dwoma kondygnacjami wieży zostały zrekonstruowane. Od 2014 roku odnowiony zamek ma nowego prywatnego właściciela i otwarty jest dla turystów, organizowane są w nim także imprezy okolicznościowe, czynna jest restauracja. Szczegóły znaleźć można na oficjalnej stronie zabytku tutaj.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Herrmann C., Burgen in Livland, Petersberg 2023.