Historia
Pierwszą osobą piszącą się z Tršic był w 1255 roku niejaki Onšik, jednak wiarygodność dokumentu na którym występuje bywa kwestionowana. Następnie w 1282 roku pojawił się miejscowy dziedzic Oneš z Tršic. Kolejne informacje pochodzą dopiero z 1339 roku, gdy w źródłach pisanych pojawił się Viknan i jego syn Unka, oboje o nietypowych imionach. Prawdopodobnie to z inicjatywy Viknana, na krótko przed jego pojawieniem się w źródłach, doszło do budowy zamku. Ewentulanie fundatorem mógł być około połowy XIV wieku jego syn. Unka pełnił w latach 1375-1390 urząd najwyższego sędziego, a jego syn, kolejny o imieniu Viknan, był długoletnim burgrabią ołomunieckim. W 1407 po wymarciu rodu założycieli zamku, w Tršicach osiadli Václav Ruš i Hanuš z Doloplaz, już jednak w 1437 roku Tršice dzierżył Mladota z Prusinovic. W 1460 roku, kiedy na zamku mieszkała córka Mladoty, zamek zbrojnie zdobył Tunkl z Brníčka. W ręce prawowitych właścicieli, panów z Prusinovic, Tršice wróciły dopiero w 1517 roku. W 1525 zamek kupił Jiřík Žabka z Linberka, sekretarz rady koronnej, w którego czasach mała osada Tršice awansowała do rangi miasteczka. Przebudowano wówczas także zamek przekształcając go w renesansową rezydencję. W 1532 roku Jiřík Žabka zapisał swój majątek Žibřidowi z Bobolusk, a syn nowego właściciela, Nikodem w 1568 roku sprzedał zamek biskupowi ołomunieckiemu Vilémowi Prusinovskiemu z Víckova. Vilém później wymienił go na inne dobra z kapitułą ołomuniecką. Od tamtego czasu zamek służył jako letnia rezydencja kanoników ołomunieckich i w celu polepszenia warunków mieszkaniowych był gruntownie przebudowywany w okresie nowożytnym.
Architektura
Zamek wzniesiono na niewielkim skalistym wzniesieniu, górującym nad pobliskim, znajdującym się na północy stawem i nad położonym na południu miasteczkiem. Na tamtym kierunku rozlokowało się także gospodarcze podzamcze z zabudowaniami dworskimi. Od strony zachodniej zabezpieczeniem zamku był płynący do stawu potok Olešnica, a na wszystkich kierunkach nieduży zamek ochraniał obwód suchej fosy. W dwóch miejscach schodził on ku obniżeniu terenu w którym płynęła Olešnica.
Droga do zamku wiodła od południa z osady, przez podzamcze, zwodzony most ponad przekopem i do bramy przebitej w murze obwodowym o grubości około 1,8 metra i wysokości 10 metrów. Kształt zamku był nieregularny, głównie przez wystającą daleko poza pierścień murów północną, czworoboczną wieżę. Miała ona w planie wymiary 8,8 x 10 metrów i południową ścianą przystawiona była do innych zabudowań zamku, także wysuniętych poza obwód obronny. W piwnicy miała częściowo wyciosaną w skale komorę, przykrytą sklepieniem kolebkowym. Po przeciwnej stronie brama wjazdowa flankowana była dwoma budynkami przystawionymi od wewnątrz do muru obronnego. Większy, być może główny budynek mieszkalny znajdował się po stronie wschodniej, mniejszy, ze sklepioną kolebkowo piwnicą, usytuowany był na zachód od wjazdu.
Stan obecny
Zamek przetrwał do dnia dzisiejszego w formie barokowego pałacu, który z zewnątrz zatracił wszystkie pierwotne cechy stylowe. Nieliczne gotyckie elementy w postaci sklepień i portali ujrzeć można jedynie wewnątrz rezydencji. Obecnie zabytek służy jako urząd miejski i biblioteka.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Morava, t. II, red. Z.Fiala, Praha 1983.
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.